El Camiño de San Rosendo, ramal portugués de la Vía da Plata que atraviesa Terra de Celanova-Serra do Xurés y que está siendo objeto de un estudio por parte del CSIC-Padre Sarmiento para su declaración xacobea, protagoniza una pieza documental inédita rodada en 1993 desde el Centro de Recursos de Bande y que esta primavera ha redescubierto una vecina de Verea, Rocío Parada. El audiovisual, de 30 minutos y en VHS (sistema doméstico de grabación y reproducción analógica de vídeo), pone de relevancia la tradición e importancia de este camino de peregrinación en los albores del Xacobeo. “Eu sempre gardo todos os recordos, e cando vin nas redes sociais a actividade da Asociación de Amigos do Camiño de San Rosendo e da Rainha Santa, e vin no xornal a publicación dun libro sobre o camiño, lembreime de Luisa, que foi a miña profesora de galego no colexio de Bande, que fixera un vídeo do Camiño da Raíña Santa e que eu participara”, recuerda Rocío Parada, emocionada porque aquel proyecto al que puso voz cuando era niña “tivo unha traxectoria e que agora está tendo unha proxección moi importante para a zona, e de nexo de unión con Portugal”.
Los alumnos de 8º del CEIP Xoaquín Lorenzo de Bande, con la colaboración de los profesores Florencio Rodríguez, María Luisa Gómez y Paulino Peña, firman esta pieza que va tras los pasos de la reina Isabel de Portugal, conocida como A Rainha Santa, desde Braga, por Portela do Home, Bande y Celanova, hasta Ourense. Un trabajo multidisciplinar sobre historia, geografía, ciencias y literatura que pone en valor el rico patrimonio local. “Eu e outro alumno -José Daniel- puxemos a voz, pero Luisa foi quen fixo todo o traballo de investigación, consultando en arquivos, moi metódica; e logo gravou todo o camiño cunha cámara que había na aula de recursos. Tamén participaron outros profesores, lembro a Paulino poñendo a música”, dice Parada quien recuerda a la maestra, ya fallecida, en su peregrinación desde Braga a Ourense “no seu Seat 600, acompañada do seu marido, rodando todo o camiño”.
Actividad escolar
Un itinerario trazado y documentado desde los años noventa, incluido en la edición que realizó la propia Xunta de Galicia en 1993, “Caminos portugueses de peregrinación a Compostela” con el Monasterio de San Rosendo como símbolo de poder y hospedería. “Ela estudou todo o camiño, acudiu a varios arquivos e sospeitaba, porque non o puido comprobar, que a raíña fixo noite en Celanova e despois no Mosteiro de Allariz”, relata Parada, repitiendo el diálogo que le tocó doblar en el VHS, actualmente digitalizado. “Gustaríame que se recordase, homenaxear a Luisa que sendo de Lugo fixo este proxecto persoal, e tamén aos mestres do colexio de Bande que, cos medios da época, fixeron moito”, dice Parada, quien depositará la cinta original en la Fundación Curros Enríquez “para que non se perda”.
El viaje de María Luisa regresará hoy al CEIP Xoaquín Lourenzo con motivo de una actividad organizada por la Asociación Amigos do Camiño de San Rosendo para dar a conocer la riqueza de este itinerario a los alumnos. Una actividad que incluirá juegos, cuentacuentos y un tramo teatralizado del camino desde Santa Comba a Aquis Querqunnis.