A plaza dos literatos Blanco Amor e Casares

Fai tempo, que o Concello tiña unha Horta a carón da Praza. Nese terreo público municipal compúxose unha das máis acaídas Prazas da cidade, con señoril fonte que noutrora centralizou un patio do mosteiro de Oseira. E trala desamortización eclesiástica decimonónica chegou á cidade para a praza maior, sendo trasladada ao Posío, Xardín por antonomasia da cidade, e deixou pegada na revista “Posío arte y letras”, tan ligada a Ferro Couselo, para ser removida finalmente para colocala aquí mais, malpocada, afeita ás simetrías claustrais, nunca puido afacerse neste espazo aberto cara a Alameda. E malia a plataforma con chanzos que a monumentaliza, foi unha mala substitución da escultura de Concepción Arenal, nun espazo que se foi urbanizando entre o tranquilo lateral do Seminario do bispo Cesáreo Rodríguez (1876-1895), hoxe Pazo Episcopal, e a bulideira Rúa Pereira (Avda. de Pontevedra), cos carromatos e despachos de autobuses, modernas fondas, e cafés Victoria, La Unión e outros. Coa súa señorial presenza dende 1898 ata 1968, deulle nome ao lugar segundo D. Ramón Otero Pedrayo. E no medio dunha das illas verdes deseñadas polo enxeñeiro Hassan chantou Xosé Cid Menor, un dos grandes escultores de Ourense, a estatua de bronce do escritor Eduardo Blanco Amor. Escultura para espazo público, retrato do polígrafo e traxeado dandy, nunha elegante pose moi súa, coas mans nos petos, fitando para a barronca, o desnivel dos recheos para explanar a Alameda. Dende a súa altura, a faciana cara o horizonte, e co seu inmenso maxisterio literario desde Ourense á Arxentina, e volta, para morrer en Vigo, onde se estragou parte da súa biblioteca, logo de ter nacido arredor da catedral, da que escribiu maxistrais páxinas cos ollos dun neno. Esta acaída escultura do mestre Cid sentímola dende o primeiro momento á nosa beira, chantada na terra. Na praza, a vida transcorría nos históricos cafés daqueles primeiros faladoiros nos que Fernández Mazas impartía maxisterio, e Prego de Oliver abríase á vida, decantada esencia de modernidade á carón do Progreso, estrada de Madrid. Dende 2007 é o remate do roteiro da “Esmorga”, idea da sección de literatura do Liceo, sendo a estatua a icona-símbolo reivindicativo dos diferentes e estigmatizados. Ás súas costas, están as traseiras do singular cuarteirón da rúa Lamas Carvajal entre os vellos Almacéns de Alfredo Romero e o Liceo. Na ampliación deste antigo edificio de cultura con maiúsculas da cidade, colocouse un altorrelevo do escritor ourensán-limiau Carlos Casares quen fixo faladoiro ao seu redor nas salas, abrindo Ourense dende os salóns en sucesivas xornadas literarias con escritores. Co seu carisma e a súa engaiolante personalidade que fundía mirada e xesto co dominio narrativo, un xesto captado maxistralmente polo mestre Xosé Cid. A súa faciana sorrí, cos beizos xuntos, e os ollos do intelecto falan. A broncínea peza divídese por unha onda mariña en ese acompañada da inscrición, ‘O pobo de Ourense ó seu fillo predilecto Carlos Casares Mouriño maio 2017’. Aquí naceu, como EBA: fachos e piares do Ourense literario, dúas ramas de loureiro sempiterno. * Fotografía 1: A estatua de Eduardo Blanco Amor. Fotografía 2: Xosé Cid diante do seu relevo a Carlos Casares.