A ponte plástica de Fiz Valcárcel

Nut ergueuse sobre as mans e os pés na noite e fixo unha ponte co seu corpo cheo de estrelas. Así coa cabeza cara o leste, a deusa do Ceo protexe aos homes no transo da vida cando o sol se vai, facendo que o mundo continúe con cada novo amencer. Ela é a deusa do renacer. Fiz Valcárcel comezou a expoñer cando a súa vida levaba home e medio de sol. Preséntase con óleos e debuxos na sala do Museo Arqueolóxico, entre novembro e decembro de 1972, apadriñado por Prego. O gran artista, que lle tiña dado clases nos veráns entre 1964 a 1970, escribe que as súas obras teñen unha “sobriedad y una finura de color poco frecuentes”, notas olfactivas que aínda se lle poden aplicar. Nado como Félix Valcárcel López (Ourense, 1955), unha vida a súa de precocidade pois no seu peito xa lucían daquela Medallas de Ouro en exposicións nacionais do “Frente de Juventudes”. Tentou en Madrid a Academia de San Fernando, camiño que desbota en 1973 para centrarse nunha carreira técnica que converte na súa profesión e actividade vital que desempeña ata 2015. Dende entón retoma o camiñar plástico, obras que amosa na gran sala baixa do Centro Cultural da Deputación. Descubrir nela un artista invisible ate agora, velas obras aqueladas no mesmo espazo, penduradas nas catro paredes, cun recuncho para as dos primeiros setenta e dos anos oitenta, é impagable mérito, ante todo, de Antón Sobral, activista cultural e amigo seu, quen coordinou a mostra e fixo de curator dela. Obras ante quem que definen o Recent Time Dous óleos sobre cartón de arredor de 1974, o dun home que aínda que “Preso” abre os brazos e sorrí, que a noite de Franco está a rematar, e o “Emigrante” que marcha da súa terra na noite estrelecida, son fitos do sentir de Fiz e dun tempo cos colegas e amigos naquel camiño formando parte de “Galicia: Estudio e Formas”, grupo activo dende a colectiva de novembro de 1975 na Auriense cos irmáns Vázquez, Xesús e Xosé Lois “Che”, Perfecto Antonio Estévez (+2010) e Ignacio Basallo, con Antón Patiño e Antón Sobral. Con eles Laura Luz Álvarez e Vicente Vázquez. O final da aventura destes artistas, “próximos ó nacionalismo de esquerdas” no sentir de Marcos Valcárcel, seu irmán, quen escribiu deles, foi na Galería Ceibe da Coruña a comezos de 1978, sinalando que Fiz se retirou no 1979 cos debuxos para o xornal “A Nosa Terra”. Mais Fiz seguiu a pintar nos oitenta, caso das Esceas de colmea, que nos lembran a Perec. O groso da mostra son obras do recente lustro, comezando por intensas composicións simbólicas, algunha oval, cun rectángulo ou caixa cúbica como elementos significativos da temática ao servizo da figura humana para expresar estados de ánimo ou conceptos. Dende un debuxo preciso, esvaído en suaves campos cromáticos, fai que as cores en capas conformen o volume, máis sutil que Sucasas, ao que se achega na neofiguración. Que a estrema do seu eido vital se dilate, achegándose máis a nós o lugar onde se esconde.