Contra do esquezo

Len_Felipes
photo_camera Estatua de León Felipe.

León Felipe fica un posto senlleiro na literatura española e o seu nome e apelidos auténticos (Felipe Camino) formará parte do exército dos desterrados logo do desenlace bélico da Guerra Civil do 1936

Hai escritores que sendo moito nun tempo contrario (así León Felipe, durante o franquismo, cando moitos dos “letraferidos” sabíamos de memoria aquel poema de “Antología rota”, que dicía “La verdad es que cuando Franco, el sapo Iscariote y ladrón, con su gran escuadrón …”) pasa logo ao purgatorio, cando non ao faiado infernal do esquezo. E ollo que estamos diante dun poeta especialísimo, rompedor moi como poucos, certo que sen o abeiro dunha xeración onde encapsulalo.

Equidistante do 98 e o 27 o poeta de Tábara (Zamora), criado en Sequeros (Salamanca) e recriado en Santander, fica nun posto senlleiro na literatura española, porque –ademais- Felipe Camino Galicia, eis o seu nome e apelidos auténticos, formara parte do exército dos desterrados logo do desenlace bélico do 36-39. E malia ese purgatorio, de cando en vez xorden pingas de memoria, mesmo libros como os que teño diante, para que tanto lume non se extinga, para que siga prendendo nas mentes lectoras. Así o que teño diante, escrito polo seu sobriño-neto, Jesús Cadenas Coronado, quen adicou cáseque toda unha vida (a súa finada no ano 2001, a do seu ancestro hai cincuenta anos) a estudar “os anos escuros” do poeta do éxodo e do vento. Boticario, nun principio, en Santander e Balmaseda. A súa primeira aventura dera co poeta na cadea (préstamos sobre préstamos non pagados), a segunda dera con el ao aire ceibe dos camiños.

O que veu despois xa é outra historia, contada noutros lugares (ainda que falte moito por contar, e as memorias inéditas do seu albacea, Alejandro Finisterre algo han aportar), mais esta resulta maxistral na palabra de Cadenas Coronado. Un home de pluma tan amena como documentada que fai que se lea o seu libro, valla o tópico, como esa novela que anseiamos que nunca remate. E é que a vida de Léon Felipe ten moito de narración “on the road”, con apuntes de picaresca e cousas de “road movie”. Enchoupado todo nun caldo bíblico (León Felipe crente “sui generis”) con sabor a silveiras, desas que adornan as cunetas. Á parte, aínda que aquí non se conta, (o libro vai de 1884 a 1918) a súa amizade co Che Guevara, callada nos días en que cadraron en México. O Che levaba na guerreira-mortalla versos de León Felipe. Xustamente.

Te puede interesar