O libro negro do galego

Andiven moi atarefado, e distraído, lendo este libro de Carlos Callón, para ler de vagar, entre o sorriso, o riso, a gargallada, e esa “tristura aceda que me abrangue”, do inmenso poeta celanovés Celso Emilio Ferreiro, ao ver as aldraxes recibidas por unha lingua, que non se merece o trato displicente, cando non agresivo, de quen mallaron nela con teimosía e carraxe, través dos séculos. Desde que comezara a mítica “doma e castración”, e quen a levaban adiante, parvos non eran, entenderon que onde xa hai unha lingua, mal asunto para a recén chegada. Por aí comeza Callón o seu moi serio traballo. E chegados a a este punto quero dicir que a normalización lingüística non pasa porque algúns políticos falen un galego terrible, salferido de castelanismos. No idioma compre procurar a excelencia, se de verdade queremos salvar a lingua desa desfeita que tiñan programada toda a caterva exemplar (no senso pexoractivo da palabra) recuperada neste libro case de medo, porque como na sección aquela de “La Codorniz”, non sei se lembran, compre tremar logo de ter rido. Porque este “Libro Negro” fala de mofas, bulras, mestres advertidos por falar en galego aos escolinos, cativiños mallados na escola por empregar a lingua propia, ese infame anel de chumbo, que nos seminarios ía de man en man dos que ousaban, porque se lles escapaba, falar a lingua que mamaran. E casos e casos de falcatruadas, e tropelías, e atropelos; burocráticos, policiais, censores, intelectuais (estes últimos, algúns ben coñecidos, non merecían tal nome diante das asneiras chistosas, mellor, chistonadas, que proferían), dirixidos a liquidar unha lingua; a que Celso Emilio Ferreiro definira como “lingoa proletaria do meu pobo”. Un libro grande, este, de Carlos Callón que merece espallamento, difusión, lugar de honor en bibliotecas públicas e privadas, para ver como houbo caralavadas, moitos deles galegos, que ousaron agredir a lingua dos seus ancestros. E que como dicía unha dona de Ferrol, de clase media alta, mesmo de cartos, non deses de “caldo á merenda”, diante dunhas “finas”: “Aquí como rañes un par de xeracións atrás sae o zoco a relocer”. Lean este libro, tan rigoroso, e non se espanten. O que había.