As oito vidas do pirata

Ten dito Xosé Ramón Pena que unha vez que puxera en marcha este libro decatouse de que algunha das historias canxaba cunha canción moi coñecida (¿cal non unha vez que o de Úbeda deixara o rol de cantante protesta-reseso?) de Joaquín Sabina. Non outra que “La del pirata cojo”. De maneira que o que fixo Pena, un dos nosos narradores máis seguros, se cadra un pouco agachado nos seus labores eruditos, foi encabezar as historias do libro con referencias de tal canción, tan compatible cos personaxes sabinianos ou co propio Joaquín. E é que na súa temática, en xeral, o betanceiro gusta de botar man de choios arraianos na marxinalidade, elementos para a novela negra, o “thriller” ou, cando é mester, relacionados coa intriga cosmopolita onde os espións xogan igualmente a partida co destino. O fado: choio tan presente nas oito historias que compoñen o último libro de Pena. Escrito coa pulcritude eficaz que é selo ou carimbo da casa. Exemplo, cando reconstrúe historias de boxeadores de cartón cal fora o pobre “morrosko” aquel de Cestona, chamado Urtaín. Préstame moito a historia de puxilistas recriada por Xosé Ramón Pena. E gusto moito, “mutatis mutandis”, do ritmo musical que, sen abusar con referencias (hainas, así e todo), acompaña este libro, de loanza da extravagancia (un pirata coxo éo, lástima fora). Mais onde o libro, para mìn, acada altura considerable é ao falar do primo do policía, que pasa integrar un grupiño de extrema esquerda (“¡menos lobos, Caperucita!”), infiltrados e aproveitados por elementos dispostos a exercer o seu dominio testosterónico sobre pimpíns (xénero epíceno, daquela non se falaba de linguaxes inclusivas nin farrapos de gaita) atribuladas. Mais tamén se deixan ver lexionarios en trance, ou paramísticos nunha Shangri-La da mente (cal na Coney Island, de Lawrence Ferlinghetti). O conto é que estamos diante dun libro de contos longos (algún arraiano case en “nouvelle”, desas que abusan da tipografía), de contido non soamente ameno senón que acada maneiras de suspense e un certo humor, negro por momentos, cal esa temática da que é parcial o Pena. Que xa ten vido aquí como historiador da nosa literatura. Bo que o faga tamén como narrador moi potente.