O poeta e escritor mindoniense Antón Noriega Varela (Mondoñedo, 1896 - Viveiro, 1947) exercía como mestre de primeira ensinanza na escola de Fondós (Foz) dende 1901 e é en Foz onde traba amistade con Antón Vilar Ponte, que rexentaba unha farmacia nesa vila da Mariña luguesa. Na rebotica de Vilar celebrábase un faladoiro no que tamén participaba Camilo Cela, o pai de Camilo José, que exercía como vista da aduana, e deciden publicar o xornal “¡Guau, Guau!” de marcada liña humorístico-satírica.
Fotografía de Antonio Noriega Varela
En 1911 foi trasladado a preto de 300 km de distancia, concretamente á vila ourensá de Calvos de Randín, na raia con Portugal. As causas deste traslado disciplinario non están nada claras, aínda que hai quen as atribúe á publicación no xornal antes citado de mordaces poemas presuntamente dirixidos a dirixentes locais ou mesmo a filtracións do tratado nos parladoiros da rebotica de Vilar Ponte.
Acadou posteriormente, en 1913, a praza da escola de Trasalba (Amoeiro), na que permaneceu ata 1926. É neste novo destino onde coñeceu a Ramón Otero Pedrayo, co que iniciou unha relación de profunda amistade e que lle presentou aos máis importantes persoeiros da cultura ourensá: Xabier Prado “Lameiro”, Vicente Risco (tanto Prado “Lameiro como Vicente Risco formaban parte da primeira Xunta de Goberno do Coro De Ruada), Arturo Noguerol, Antón Losada Diéguez, Marcelo Macías, Eduardo Blanco Amor, Basilio Álvarez… Nese intre estábase a xestar a revista Nós -que emprestou o nome para designar a toda esa xeración de escritores e intelectuais-, da que se celebrou o centenario da aparición do primeiro número o 30 de outubro de 2020.
Atopábase, polo tanto, Antón Noriega a uns quince quilómetros da capital ourensá no intre en que en Villa Joaquina, na avenida de Zamora, Xabier Prado Rodríguez “Lameiro”, Virxilio Fernández González, Fabriciano Iglesias Abella, Cesáreo Eire Santalla e Xulio Prieto Nespereira poñían os cementos do Coro De Ruada e o mestre Daniel González Rodríguez (procedente do Orfeón de Ourense) dirixía os primeiros ensaios, despois de que o fixeran de xeito provisional o propio Virxilio Fernández e Laureano Rego (director nese intre do Orfeón).
Aínda que o coro xa dispoñía dunha apreciable cantidade de partituras -tanto de música tradicional como de polifónica- coas que iniciar a súa actividade, para construír un repertorio de música tradicional propio cumpría botar man das fontes e as fontes, neste caso, eran as xentes do pobo, polo que dende o Coro De Ruada tómase a iniciativa de percorrer diversos pobos e vilas da provincia co obxecto de escoitar directamente das súas xentes os alalás, foliadas, pandeiradas, trulladas, cantos de seitura, de malla, de vendima… e tomar os apuntes oportunos -daquela non había medios de gravación- para convertelos nas primeiras pezas do repertorio de De Ruada. Desta misión foron encargados o fundador e gaiteiro Virxilio Fernández e o mestre Daniel González.
A Coral De Ruada en 1919, no entorno do río Loña. Arquivo da Coral De Ruada.
Desta iniciativa fíxose eco o xornal ourensán La Región, que, na súa edición do mércores 19 de novembro de 1919, lle dedica unhas liñas.
Polo tanto, Antón Noriega Varela foi un dos primeiros ilustres colaboradores co Coro de Ruada nos seus inicios. Dáse a curiosa circunstancia de que o egrexio poeta mindoniense gañara, en 1895, o premio de poesía convocado en Mondoñedo con gallo das Feiras de San Lucas cun poema titulado De Ruada (o xurado estaba presidido por Manuel Murguía e figuraba como vocal, entre outros, Eduardo Pondal).
