O Díaz Ferrer esencial no seu centenario

Co gallo do nacemento de Jesús do Barco (1922-2022), como foi coñecido nos seus primeiros tempos este pintor, o seu concello natal de O Barco de Valdeorras, co apoio da Xunta de Galicia, montou unha exposición que se exhibe dende fai unhas semanas no CCMV da Deputación, escaparate expositivo provincial. En abril de 2019 puidemos ver unhas asombrosas obras súas no sobreclaustro do primeiro andar do Liceo ourensá, exposición itinerante a súa que, financiada polo concello barquense, centrouse no maio de 1968 en París. E se daquela a espléndida mostra era monográfica, cun tratamento de testemuña de cronista sobre o estoupido social a modo de instantáneas de foto periodista, a exposición de agora ponnos diante dos ollos un proxecto que tenta recuperar dende un elenco variado da súa produción a súa memoria. Eis de novo o seu curador Luís Enrique Rodríguez Arias, “Coquixo”, artista e historiador, quen o coñeceu nos seus derradeiros anos, e dende as facilidades da viúva del pintor, Micheline Langlois, anda empeñado en integrar a este artista que conviviu “dende as derradeiras vangardas europeas ata a posmodernidade” na memoria colectiva local, e galega, coa axuda institucional municipal, facéndose presente o alcalde na inauguración. E tampouco faltou Lola Doporto, coñecida artista da terra. E nolo amosa aquí, en canto á tipoloxía, desde gravados a debuxos, bosquexos ou paisaxes “reais ou surrealistas” segundo o comisario, sendo os deseños de coloristas tecidos para a factoría Guggenheim &amp; Sons en Zurich (Suíza), onde viviu, salientables pezas que cambian os rexistros. Son como se dunha poesía visual se tratase dende a súa frescura visual rompedora, adoitando enmarcar as temáticas en inspiración, lembranzas, sociedade, interior, paisaxe, formas, mirada, imaxinación, unha rede de epígrafes cos que o analiza nun traballado catálogo e que amosa en sala. Esta é o agradecido espazo da sala cero, cos seus recunchos, que se inicia dende a longa parede de entrada do Centro Cultural convidándonos a vela. Jesús Díaz Ferrer naceu no Barco o 22 de maio en 1922, medrando nesta vila do bispado de Astorga a carón do Sil até a súa marcha a Ponferrada, onde estuda, para encamiñarse a Madrid co remate da guerra, cunha pensión da Deputación ourensá. Exporá en febreiro de 1945 no Liceo de Ourense sendo para Vicente Risco, a súa unha pintura alegre e animosa, puntualizando que “es un pintor moderno pero normal”, isto é, non excéntrico, posiblemente. De cando en vez voltará á súa terra mais o seu camiño da vida levarao lonxe do leste ourensán. Asentarase en París en 1953, vivindo no Boulevard de Montmartre. Son tempos os dos anos sesenta en que firmaba J.D. en monograma datando as súas obras nel. Con estadías en Göteborg (Suecia), na campiña francesa, instalarase finalmente coa súa parella a comezos dos oitenta nos arredores de Teruel, en Concud, onde falece en 2017. Mais o artista era coñecido nos círculos eruditos, de marchantes e coleccionistas, pois as súas obras de bodegón ou mitoloxía compartiron sala con Picasso ou Matisse, entre outros. E Rodríguez Arias constata “a fluída relación” con Laxeiro, Prego, máis tamén con Cuevillas, Risco ou Paz Andrade. Semella sempre un expresionista máis o surrealismo é un vehículo de longo percorrido na súa linguaxe de gran riqueza expresiva.