Ourense tamén tivo raíña..., por un día

Estamos no 7 de febreiro de 1965. Non había unha década que a televisión comezara a entrar nas “salas de estar” duns poucos privilexiados, menos dun ano que os estudos barceloneses de Miramar e os madrileños de Prado del Rey competían na producción de programas e que os cataláns empezaran a emitir o primeiro “reality show” da historia da televisión española. “Raíña por un día” era o seu título e Genita Meleiro a protagonista que aquel día, gracias á maxia da televisión, transformou a Ourense nunha “monarquía”. Mentres o escritor padronés Camilo José Cela, regresaba de impartir 36 conferencias en 30 universidades dos Estados Unidos nun período de 45 días e o ourensán Eduardo Barreiros recibía a medalla de ouro, “Los que cantan las 40”, que concedía Radio España a aqueles que mellor defendían os intereses do país nese momento, unha moza de Celanova descendía, con elegantes acenos de princesa, polas escaleiras dun avión de Iberia no aeroporto do Prat, disposta a deixarse agasallar con todo canto lle ofreceran e a gozar coa que probablemente acabaría por ser a experiencia principal da súa vida. “Yo tenía treinta y pocos años y lo único que quería era pasarlo bien y conocer a los presentadores Mario Cabré y José Luis Barcelona”. Con estas palabras pronunciábaselle en febreiro de 2015 a Maribel Outeiriño -cincuenta anos despois da experiencia e poucos meses antes de falecer- unha octoxenaria Eugenia Meleiro nunha crónica da “Historia en 4 tiempos” deste xornal, na que “Genita” -que así foi coñecida sempre en Celanova- facía memoria intrínseca do que supuxo para unha moza dunha pequena aldea ourensá verse convertida de súpeto -aínda que no marco ficticio da televisión- no albo argumental de tódalas olladas na elite dunha cidade aberta e cosmopolita como era Barcelona. “Reina por un día”, un programa dirixido polo galego Eugenio Pena, presentado por José Luis Barcelona e polo toureiro, actor e presentador Mario Cabré e inspirado noutro da televisión americana, levaba un ano sendo emitido ós sábados ó mediodía, pero o éxito ascendente de audiencia que tiña acadado aconselláralle ós directivos da televisión trasladalo ás tardes do domingo, converténdose así nun auténtico fenómeno de masas que concentraba diante do televisor ás familias de toda España. Iso acontecía tamén na acomodada casa de Genita, onde sentiu o desexo de probar a vivir aquela experiencia e decidiu escribir ó programa. “Ilusionaría conocer Palma Mallorca, viaje de novios, con o sin novio, ¿podrán enviar fórmula magistral para conseguirlo? Stop”. Así se pronunciou nun telegrama de resposta á carta que, contra toda lóxica alfanumérica, acabou sendo considerada polo director, Eugenio Pena. Nela, Genita pedía “que se acuerden de Galicia” e confesaba que lle “gustaría casarse con un solterón como el que representa a las reinas por un día”. Unha semana, acompañada da súa prima e gran amiga Marité Román, foi o que durou o dourado periplo “monárquico”, co acto central do programa no que os admirados presentadores a colmaron de regalos e cumpridos. “La ilusión de Eugenia Meleiro se ha cumplido”, publicaba o xornal o 9 de febreiro. “Destacó la expresión, sencillez y gracia, así como su esbelta figura, realzada por una simpatía arrolladora”. Genita viviría a partir de entón unha vida plena en Celanova administrando as rendas dunha abondosa herdanza familiar, pero sen ningún Mario Cabré “solteirón” que lle enchera a alma, polo que, por decisión e conciencia, decidiu quedar solteira. A filla dun alcalde “noitivago” e bisneta doutro que tomou o Concello polas armas Momento do programa no que agasallan a Genita con innumerables regalos. Loxicamente, o ambiente social no que se movía aquela moza xovial, malia que o respirase nunha vila afastada e fronteiriza coma Celanova, non era alleo ó que se respiraba en ambientes da pequena burguesía ourensá da época, nin de épocas anteriores. Non en van, José Meleiro Fernández -seu pai- era fillo do rexistrador Darío Meleiro Tejada, e Carmen Reza Ulloa -súa nai-, como desvelan os apelidos, procedía de dúas destacadas torgueiras da provincia. José Meleiro estudou farmacia en Santiago e xunto cun grupo de mozos das máis sinaladas familias da vila, no verán de 1914 colaborou na fundación dunha curiosa sociedade que titularon “Los noitivagos” e que “sin subvenciones extrañas” estaban chamados a “contribuír a que las noches frescas y serenas sean el encanto de los celanovenses”, organizando música na Alameda “para que las lindas celanovesas aumenten algunos momentos más su conversación deliciosa y atrayente”. Evidentemente, José Meleiro non precisaba de ningunha plataforma que o introducira na elite local, pero tamén iso lle axudou a seguir a tradición familiar e acabar optando á rexencia municipal. Foi en novembro de 1926 e gozando dunha gran popularidade que desvela o feito de que só tres meses despois “unos cuantos entusiastas de la labor que viene realizando el alcalde de Celanova, don José Meleiro, han acordado promover una suscripción popular, cuya cuota máxima será de diez céntimos, para regalarle un bastón de mando”. Acabaría tendo tres. Este último “con puño y contera de oro y vara de Malaca”, o propio do Concello e un terceiro “de marfil, herencia de mi abuelo -dixo no discurso- que representa la pureza de la Justicia quintaesenciada e inalterable”. Unha xustiza na que aquel seu avó -tamén chamado José- e outros moitos liberais da vila, entre os que formaba o pai de Curros, asentaron a decisión de tomar, o día 24 de xullo de 1854, o Concello polas armas: “A las cinco de la tarde -recolle o libro municipal de actas- el pueblo de esta villa reunido al toque de generala y con las armas en la mano se lanzó a la plaza de la Constitución a los gritos de viva la libertad y fuera el despotismo”, nomeando “presidente del nuevo Ayuntamiento y Junta de Armamento y de Defensa a don José Meleyro”.