Parece bastante disparatado poder ir de Ourense ó Barco e non poder parar polo camiño entre Os Peares e A Rúa por pasar por territorio inimigo, Lugo, con quen temos rotas as relacións. Así que nada de cafeciño en Monforte, nada de cervexa en Quiroga, nada de troitas ou anguías no Meson do Lor; vostede conduza todo seguido, contendo a respiración, ata chegar ás terras aurienses de obediencia astorgana do leste, ou sexa á Rúa. Esta historia real dos efectos colaterais da pandemia, evocou en min unha paralela e vella lembranza.
Alá por finais de decembro de 1989, nos días da descomposición do mundo comunista, fun dar unha volta a Berlín xunto cunha feliz e algo disparatada excursión de alumnos da Facultade de Historia de Santiago. E digo algo disparatada porque para organizárena barata como era, os cuartos eran, se cadraba, de oito persoas e as etapas do bus, alucinantes... Só unha durmida en cama á ida e outra á volta. A de ida, en Burdeos, e a volta, en Bruxelas. Á penas parabamos para mexar; nin para comer, nin para durmir; era o trato. E todo ben, eramos máis novos.
O bus, dunha pequena compañía de transporte escolar da Costa da Morte, en vacacións facía choíños por fóra. Ían, claro, dous choferes. Un deles, maior e encantador, sabio e simpático, moito me fixo rir. Daquela xa andabamos co pase de fronteiras pola Unión Europa con DNI, e pasaporte para o resto. E el non o levaba. E cando lle dixen que o precisabamos pasar por Alemaña do Leste... miroume con cara sobrada e díxome: “Pero alma cándida, que pasaporte vou necesitar para ir do norte ao sur, ou do leste ao oeste dentro do mesmo país?” Eu, atónico, intentaba explicarlle algo que non el non sabía: “É que ser será un país, pero son dous estados distintos”. “O que, ho?”
E aínda así, sen pasaporte e coa máxima despreocupación e enxeño, cruzou a fronteira da RDA á ida e á volta sen problema. Lembro que apañou todos os pasaportes e tomando a iniciativa, liou ao policía que viñera controlar o bus, e percorreu con el o bus, simplemente ensinándolle a contar como coincidían os números: “Mira rapaz: un, dous, tres... e así ata o asento do fondo”. E logo, sorrindo, sen se ter el incluído na conta, botouno fóra cun sorriso na cara: “Veña rapaz, vaille dar a lata a outro”.
E ao chegarmos ó pé do muro, naquela noite de fin de ano, pediume que lle explicara de novo, o do lío ese das fronteiras. E díxenlle: “Mire, nós saímos da parte de Alemaña que é a República Federal, pasamos por cacho doutra parte de Alemaña, nesa estrada na que non se podía parar, que é a República Democrática, e chegamos a unha cidade dividida: unha zona, na que nós estamos agora, é parte da República Federal, pero do muro para alá, é outro cacho de Berlín que é da República Democrática alemá”.
O chofer, serio, abriu os ollos acenou a cabeza e chistando a lingua dixo, con pouco interese: “Que va, rapaz! Iso non pode ser, que non hai quen o entenda”. Deu volta e marchou ver os foguetes de cores que naquel momento comezaba a estourar por riba do Bundestag. Á volta, outra vez na fronteira, colleu unha casete de Julio Iglesias e meteulla na man ao policía ó tempo que lle berraba: “Julio Iglesias! Coñeces, Julio Iglesias, non? Pois pra ti. E non subas que levamos présa”. Sinalou o reloxo e arrancou mentres o rapaz miraba ilusionado o casete cantaruxando algo do dos Peares.
Isto de ter que ir ó Barco sen parar tamén é malo de entender, pero en fin, todos os muros acaban caendo e este xa se abanea.
