El sector primario de la provincia no quiere resignarse: “É o que nos gusta"

Santiago Barja, Benito Álvarez y Eloy González.
photo_camera Santiago Barja, Benito Álvarez y Eloy González.
Tras una semana de movilizaciones, que pueden ir a más, productores y ganaderos tienen claro que no viven un buen momento

Esta semana, decenas de agricultores y ganaderos de la provincia de Ourense acompañaban a sus homólogos del resto de Galicia en una concentración en  A Coruña para reclamar "prezos xustos" y, sobre todo, la posibilidad de poder vivir de lo suyo. Los productores son pesimistas en cuanto al futuro del campo ourensano. Si el sector de la patata, el más voluminoso de la provincia, alerta de las fuertes diferencias entre el precio en origen y el de la venta final, otro de los sector pujantes, como la castaña,  tiene un futuro gris a medio plazo, amenazado por el cambio climático y las enfermedades. Entre tanto, los ganaderos, especialmente los de la carne, intentan salir a flote mientras viven los peores tiempos, ahogados por unos gastos al alza mientras venden su producción más barata que lo hacían sus padres. Las sensaciones no son buenas, pero no son pocos los que deciden quedarse en el pueblo y vivir del sector primario, porque le pese a quien le pese, "é o que nos gusta". 

Santiago Barja (ganadero y agricultor de Fradelo (Viana): “Xa nos gustaría non ter subvencións, se o produto valese o que tiña que valer"

Santiago Barja, de 50 años,  está desde 2000 al frente de una explotación en Fradelo (Viana) dedicada a la carne. También se dedica al cereal y la castaña. "Meu pai vendía os becerros e os xatos máis caros ca min", explica. Y eso que ahora los gastos asfixian: "O gasoil, o saco de pienso, que antes non chegaba a 1.000 pesetas (6 euros)  e agora está en 15 euros... É unha miseria. Sementamos para ser autosuficientes", resalta. Reconoce que muchos siguen gracias a subvenciones, "e quere dicir que algo non vai ben no sector. Se o produto valese o que tiña que valer non teriamos que depender delas".  A ello se añade el problema del lobo, "que inda me matou dous terneiros o ano pasado". Pero él sigue: "Fágoo porque me gusta, vino desde pequeno". ¿El cereal? "Vén o xabarín e destrózacho, tes que  pór pastores eléctricos para recoller algo". ¿La castaña? "É un complemento para moitos para sacar 5.000 euros. Na época, os comercios de Viana nótano moito, hai máis diñeiro e máis compras. Pero coa avispilla e o cambio climático parece que vai a menos". 

Benito Álvarez (empresario lácteo de Cimadevila (Maceda): “Os do leite acabaremos pechando case todos se non facemos unha cooperativa"

Es una rara avis del sector ganadero de la provincia, ya que tiene una de las 25 explotaciones de leche, frente a las 1.700 que tiene Lugo. "Se nos xuntásemos os que quedamos en algo grande teriamos futuro, se non os pequenos acabaremos pechando, un día un e outro, outro", dice resignado. El mantenimiento de la explotación "esixe cada vez máis gasto" y el litro de leche lo están pagando hoy de base "a 0,29, e pola calidade, ata 0,32". Hoy tiene 66 cabezas de ganado, aunque 40 son las de ordeño. Al no tener grandes cooperativas lácteas, "teste que cargar de máquinas e iso xa é un gasto maior, unha máquina de ordeño poden ser 120.000 euros. Vexo moi mala solución, a non ser que fagamos unha cooperativa de todos". Lleva 40 años en el mundo lácteo y recuerda cuando se llegaba a pagar el litro a 34 céntimos, "pero foron só seis meses". Todo bajó: "Hai 20 anos vendiamos becerros pequenos por 30.000 pesetas (180 euros)e hoxe dannos 50 euros. Como lle aconsello a un fillo meterse nisto?" 

Eloy González (ganadero de carne en Maceda): “Vendín un becerro por 900 euros e xa o gastei en pienso e gasóleo o mesmo día"

A sus 54 años, lleva siete con la explotación en Maceda. "Ao meu pai o gasoil valialle oito peseta (0,05 euros) o litro e hoxe vale 80 céntimos. Hoxe vendemos a carne como moito a 4,50 euros IVA incluido... O saco de penso vale hoxe 15 euros....  A miña experiencia dime que non está ben a situación", apunta este ganadero que, además, lamenta un futuro que se tiñe aún más de negro "se aínda nos recortan un 12%a PAC". 

Y ejemplifica: "Esoutro día vendín un becerro por 900 euros. Paguei un palé de pienso e un recargo de 500 litros de gasoil e alí marcharon os 900 euros. E o gasóleo durará para un mes. E estamos en campaña baixa, que só lles damos de comer ás vacas. Cando ven a herba que andas todo o día no tractor vanse 80 litros no día. 

A esto se le suma el problema del lobo, porque "non podemos ter as vacas onde queremos, témolas que ter cerca da aldea, aínda que tamén me comeu unha pegado á aldea. Temos o xabarín que escaralla todo e tamén os raposos empezan a matar algún animal, mataron un becerro aquí cerca...". 

Te puede interesar