Opinión

A maldita regra de tres

Eu sonlles moi frouxo en matemáticas. Sei ata táboa do seis sen complicacións, máis alá, tipo oito ou nove, teño que pensar, aínda que, a maioría das veces, acerto. Pero entre tantos por cento -que sei facer ben- e regras de tres simples, pois xa me vai chegando. Ademais como temos a seguridade de que as matemáticas son constantes, non son cousas de xente, coma a literatura, a arte, pois é fácil que che poidan botar unha man persoas que saiban ou, incluso, maquiniñas. Si, iso dos números teñen moito que ver, seica, coa construción musical, coa harmonía, incluso co contrario, co caos, coa inexplicable expansión do Universo a maior velocidade cá luz e iso sen que nos mareemos. Pois si, cando cortamos un repolo -e xa non lles digo unha lombarda- pola metade vemos un sistema de desenvolvemento que ten unha moi súa lóxica físico-matemática; nada persoal, nada individual. Non, cada folla non medra para onde lle peta. Hai un matematicismo biolóxico que asemellan volutas barrocas en desenvolvemento. Por iso todas as lombardas son iguais por dentro e por iso ás matemáticas, téñolles medo: fan que as cousas sexan previsibles. Se corto outra lombarda, xa sei como vai ser por dentro.

Pero ás veces ese medo á matemática hai que contelo e domealo. E estes días ando no tema. E fálolles dun difuso e esvaído temor de orixe matemática cando, por exemplo, se fan inferencias e deducións en base ás proxección dos datos que coñecemos da enfermidade reinante. Os números que nos proporcionan os epidemiólogos e os estatístiscos son os que son, e deixan máis marxe á dúbida e ó desacougo que á calma. Se, en cifras simples, din que hai en España un 5% que tivo contacto co virus e os mortos constantes e xa pouco soantes supoñen uns 30.000 -imos redondear por arriba que creo ben lle cómpre- pois, de operar só as matemáticas, diriamos que co 10% infectado habería o dobre, 60.000; e se este chegase ao 100% da poboación serían 600.000 mortos en España. E se en Galicia van seiscentos mortos co 1% de contaxio, datos da Xunta, co 10, serían 6.000 e co 100 por cen de contacto, 60.000 defuntos e defuntas. Pero de inferir desde os datos de contaxio do estado, un dous por cento, os defuntos galaicos serían uns 30.000 ao longo de toda a pandemia. Cifras, entrambas, que arrepían o seu. Pero aquí non se computa variable ningunha redutora, tipo avances médicos, etc. Nin a multiplicadora. 

Por iso, hoxe para frear a difusión, segundo os expertos dominantes, ou sexa a maioría dos médicos que nos parecen sensatos, o mellor é tardar en contaxiarse para ver se entrementres chega a vacina, ou polo menos para iren acumulando eles aprendizaxe no tratamento de bichoco tan ruín. Eu, cruzo os dedos e espero que os cálculos matemáticos simplóns -como estes que fago, únicos ao meu alcance- fallen. Si. Pero debemos actuar na nosa protección e na dos que están canda nós, como se non fosen fallar nunca. 

Menos mal que sabemos que igual que obxectivas e frías, impersoais e claras, as matemáticas poden enganarnos e ocultar a realidade. Saben vostedes dividir entre dous? Seguro que si. Voulles propor un problemiña. “Entre Amancio Ortega e eu, temos 61.778 millóns de euros. Cantos euros ten cada un?” A cousa parecería fácil, hai un dividendo moi longo, un divisor moi curto, así que só quedaría encontrar cociente e ver se queda algo de resto. Pero non. Pódelles asegurar que, para a resposta acertada, non vale de nada dividir entre dous. E non me explico máis. Cóidense.

Te puede interesar