Sempre lle tiven unha simpatía enorme á cidade do Porto. Se cadra porque sabía que os meus avós maternos fixeran alí a súa demorada viaxe de noivos en 1934 e viñeran falando marabillas dese estranxeiro que non o é. O caso foi que nos finais dos setenta fun varias veces ao Parque de Campismo do Marques da Prelada. Incluso unha vez baixe á porta do camping, dun Rolls Royce dun exiliado -non estabamos moi lonxe no tempo dunha revoluçao que aínda ecoaba- e que vivía el en Vigo e tiña unha filla moi guapiña. O home coleccionaba Rolls. Seica tiña trece. Eu só lle vin cinco, pero non creo que mentise. Naquelas viaxes comía eu -que non eles- bocatas de “sardinhas espalmadas” e caldo verde nas desaparecidas tascas da rúa do Almada, paralela á Praza da Liberdade cara á Torre dos Clérigos, visitaba a libraría O século, tomaba café na Brasileira ou no Piolho, e ceab, por exemplo, no Filho da Mae Preta, onda o río. Eran aqueles tempos ben curiosos nos que os rapazolos da golfería local vendían aos poucos turistas no aparcamento da Ribeira ou no da Se, botellas recheas de té como se fosen de whisky.
Despois creo que foi no 1979 que me cadrou estar máis dun mes traballando, como estudante voluntario, no Outeiro de Gregos, na Serra do Marao, en temas de arqueoloxía megalítica co profesor e poeta Vítor Oliveira Jorge, nas terras de Amarante. Eramos tres os ourensáns naquel verán, e moi ben o pasaramos no Porto. Uns días sentados á mesa dun produtor de viño do Porto, pai dunha estudante amiga, bebendo unha copiñas dun vintage “da casa” extraordinario. Outros, durmíamos nunha chabola dun estudante de Vila Nova de Gaia, moi pobre el, pero co orgullo anarquista de seu avó terlle tirado unha bomba ao paso do tren de Oliveira Salazar. Nada lle pasou ao ditador e si moito ao voluntarioso bombista. Por certo que cando lle gababas o coidados que estaban os parques, a educación do portugués medio, etc. o rapaz sempre dicía que o ditador, era ditador pero tamén catedrático na Universidade de Coimbra e non como outros ditadores da Península...
E lembraba estas cousas os pasados días 22 e 23 que me cadrou estar e novo en Porto. Si. Igual que eu cambiei e cambiou a miña cidade primeira, moradía cotiá, Ourense, tamén se modificaron así todos os outros espazos que coñezo. Inútil buscar aquel local do “sande de sardinhas espalmadas” como inútil buscar o caldo do “Cadaya” na rúa dos Irmáns Vilar, que tanto se semellaba. E aínda que vou con frecuencia ao seu aeroporto, menos ando pola cidade, demoradamente, como fixen este par de días. E si. O Porto é a nosa capital grande. As liñas de metro abertas desde o aeroporto ao centro; a nova liña rosa, en obras, cuxa parada central, entre a Casa da Música e a Estaçao de Sao Bento, será “Galiza”; as reformas dos espazos da Ribeira, da Alfándega que me evocan na súa multivalencia expositiva o espazo de Matadero en Madrid; o Mercado do Bolhao, xa restaurado, sen o vello sabor da autenticidade e decadencia, pero con proxección aínda futura... As tendas de souvenirs en mans de paquistanís pola Rúa das Flores abaixo... Os restaurantes finos, as zonas de copas, os shopping centers, os palacios das vellas sociedades reutilizados, o Magestic reaberto na rúa de Santa Catarina... E o teleférico de Vila Nova de Gaia ou o paseo por riba da ponte de Luíz I. En fin, si, todo lle dá á cidade un aire novo. Si. Porto é a nosa capital, a capital do NW ibérico. Aeroportuaria, sen dúbida, e turística, tamén. Cidade destino Ryan Air. Convennos esta alianza íntima co Portugal do norte. E o Porto, orixe do nome de Portugal (Porto cale, porto dos calaici), é a entrada ás nosas terras polo sur. Ninguén que veña a Porto debe marchar sen coñecer Galicia. Ninguén que veña a Galicia debe marchar sen coñecer algo do norte de Portugal. Todo tan noso. Tan noso.
