Joseph Joubert, que debeu pasar senón por todas si por moitas delas, entre o 1754 no que veu ó mundo e o 1824 no que se lle deu terra, fixo alardes ó longo da súa vida que non lles están permitidos á maioría dos mortais; un deles foi dar consellos a destro e sinistro.
Deulle consellos, por exemplo, ó señor de Barante, do que poderiamos considerar que se tratase do novelista que, según algúns, deu pé á novela moderna, algo do que eu non estou moi convencido, algo si, pero non moito. O consello que lle propinou ó señor de Barante -tratábase de Jean-Louis Guez de Balzac- foi o autor non recordo se dunhas “Cartas” ou se dun “Epistolario”; o que sendo practicamente o mesmo pode dar lugar a interpretacións que non o sexan tanto.
O consello que según Joubert se lle podería dar a este Balzac é o de que, pra escribir, hai que agardar a ter palabras claras e ideas luminosas dado que, quen se contenta con nocións e expresións abstractas, é un home que só escrebe e pensa en cifra. Moi seguro hai que estar do que se lle recomenda a un escritor dando por feito que o conselleiro non escrebe, nin pensa, en cifra; é dicir, que sempre que o fai e porque ten palabras claras e ideas luminosas… o que xa é ter.
Eu non me atrevería nunca a tanto; ás veces son consciente de que o que quero dicir vai tan cifrado como a desesperación de non atopar millor xeito de explicar o que pretendo deixar claro. Entón, vou e ríndome e déixoo ir como está, confiando non tanto na benevolencia do lector como na súa intelixencia. Apañados estariamos se o escritor pretendese ter sempre ideas luminosas e as xustas palabras coas que comunicalas, limitándose a escribir tan só cando tivese a certeza de posuír tal claridade de mente. Tal condición pódese desexar, pero non pretender: implicaría demasiada confianza nun mesmo; ou tal penso eu probablemente a causa a do dubitativo da miña propia condición. Sempre fun alguén que dubida.
Todo isto, o contido nos parágrafos que quedan aí prendidos, coma un sambenito ou coma unha desculpa, ven a conto de que estamos comezando un ano e convén ir alixeirando erros e espallando desculpas con tal de evitar ter que prometer pró ano que comeza, unha claridade tal na escrita que a faga desexable e duradeira. Confeso que me conformo con me facer lixeiramente entendido e escribir algo que pague a pena só de vez en cando. Digo que me conformo, non que moito me gustaría escribir sempre ben e claro, facéndome entender e agradando a quen me lea; ou sexa, a ese lector anónimo e paciente que ten mil rostros e agarda sempre demasiadas cousas.
Por todo elo, xa que comeza o ano, é bo pedir desculpas polos erros anteriores e, obtidos os perdóns corresponderse, aventurarse unha vez máis á renovación deste diálogo mudo que sempre se establece na relación escritor e lector; unha relación que en non poucas oportunidades sempre acaba por facelos en se recoñecer amigos. Que así sexa e feliz ano.
