Opinión

Perdidos en Nassau e sen falar inglés

Os xoves procuro ler a Caneiro. Gústanme as historias do Mariló, do Roque, do Bernardo... de todos aqueles que andan de viños e troulas, de palique, ou de simples paseos polas ribeiras do Támega mentres falan do divino e do humano, desto e doutro, tamén de fútbol e antroidos... en fin, do que se lles ocorre. En tempos, tamén gustaba moito dos artigos nos que o Casares falaba do ou co seu gato Samuel. Pero Samuel non era, como o é a foca de Brancusi, o "gato universal" senón que, máis ben e dito sexa ó meu entender, era un trasunto do propio Casares; un trasunto, entendido sexa o término como representación de algo, algún día explicareilles por que... se é que acerto a facelo. Os personaxes de "O país das marabillas" que adoito ocupan a columna de Caneiro non son, ningún deles, trasuntos do seu autor literario; senón que máis ben andan xa nun tris de acadar a condición de universais porque, dalgún xeito, somos todos nós andando arredor de nós... se me deixan dicilo así. Sospeito que hoxe van ter que ser comigo algo máis permisivos do que habitualmente adoitan selo.

Non neste que pasou, senón no anterior, contaba Caneiro - facíao no seu país das marabillas- a viaxe de regreso en avión de Londres do Paco Mariló, do Roque e doutro máis, creo que o Bernardo. Voaban nun avión inglés e un auxiliar de voo -un azafato, se vale a linguaxe inclusiva tan en voga- se lles acercou a preguntarlles se falaban inglés, ó que lle responderon que si, naturalmente, de xeito que, no resto da viaxe e sen máis que responder cun yes cada vez que o azafato viña dicirlles algo, todo foron atencións por parte daquel tripulante inglés, alto, lo¡ro e de ollos azuis, que, unha vez xa en terra, ó escoitar como ó Mariló lle dicía ó Roque: "Neno, pregúntalle a este se saímos por diante ou por detrás", se revirou e díxolle á Mariló na máis correcta fala da país: "Poden saír vostedes por aquí". Resultou que era da terra.

O conto estalles moi resumido e non creo que os lectores desfruten coa súa lectura nin a metade do que disfrutei eu coa do orixinal. Se o reproduzo fágoo pra recordar esa verdade tan tanxible como é a de que a vida decote nos empuxou ós galegos a recorrer o mundo, proporcionándonos as situacións máis insólitas ó tempo cas máis recoñecibles. Dende o galego que chegou ser rei dunha tribo brasileira de xíbaros, de terribles e temibles redutores de cabezas humanas, escusado está advertir que amén de caníbales, ata o que contaba Vicente Risco do paragüeiro aquel de Nogueira de Ramuín que ó ser atopado no medio e medio da China, ó ser interrogado a cerca de como chegara ata alí, respondeu que "tras da roda, señor, tras da roda", dende ese, os relatos ó respecto poden ser moitos.

 Nun transatlántico no que eu naveguei dedicabamos un mes ó ano a facer un interminable cruceiro polas máis das illas do océano Atlántico co que, nun deles fomos dar ás illas Bahamas, a Nassau concretamente. Era, debe seguir séndoo, un lugar fermoso. Tiña un mercado co maior e máis resplandecente colorido que vin na miña vida. Nas tendas de recordos vendían as figuriñas duns policías, máis ben parecían uns gardas municipais, policías á fin e ó cabo, vestidos con casacas brancas de manga curta, pantalóns azul mariño cunhas enormes franxas bermellas nos seus laterais, recorréndoos de arriba a embaixo, e un amplo, e branco, e moi británico xalacof cubríndolles a cabeza facéndoos aparecer aínda de máis alta talla. Eran moi famosos e a xente os mercaba coma recordos da súa breve estadía naquela illa encantada que tamén o era polas facilidades financieiras que outorgaba a quen dispuxera de material abondo co que sustentalas. Na realidade, estas figuriñas de adquisición tan socorrida, tratábanse das de enormes exemplares humanos, altos e fortes, negros coma carbóns; puras razas, que diría un amante destas cousas; ou de louros de igual contextura e forza, que recorrían as rúas, dirixían o tráfico automobilístico ou axudaban á xente maior a cruzar as concorridas rúas a salvo de calquera desagradable continxencia.

Un meu compañeiro -este de máquinas, eu era “de puente”- e máis eu baixamos xuntos a terra e demos unhas voltas ata que, a forza de dalas, nos despistamos de tal modo que non nos dabamos orientado pra regresar a bordo. Daquela non había móbiles, conste. Entón albiscamos unha parella deses policías e fómonos achegando cara eles. Un era negro como se dixo e outro louro como se advertiu que podía ser. Unha vez cerca deles, o meu compañeiro díxome que lle preguntara eu por onde ir pra volver ó barco.

Eu fun renuente a facelo. Respondinlle que o fixera el. Entón el negouse de novo. Fíxoo insinuando algo que non era certo: que eu falaba o inglés millor ca el. Obxectei eu que a miña entón incipiente xordeira me impediría entender ben a posible resposta, de xeito que nos enleamos os dous nunha estúpida disputa a cerca de quen debería ser o que se dirixise á aquela bicolor parella de axentes da orde nunha das máis fermosas illas das Bahamas. Ás veces as cousas complícanse a forza de teimar en actitudes que non tiveron algunha razón de ser e falan do pouco sentido común de quen incorreron nelas. Así sucedeu nesa ocasión. Mentres a nosa irresolución, ou as nosas respectivas timideces, nos levaban a ir levantando as nosas voces e a nos complicar cada vez máis a resolución do caso, os axentes da orde falaban de vez en cando entre eles, observándonos impasibles, ata que, chegado un momento, irritado xa eu pola irresolución, levantei algo de máis a voz e berrei: "Hui, que carallo, pregúntalle ti, recona!”, e botei andar camiño de non sei onde. Nese instante o axente louro veuse cara nós e díxonos: "E logo de onde sodes? Eu son de Ribadavia!”

Ser non era de Ribadavia senón dunha aldeiña de por alí cerca contra da que non recordo o nome. Quedámonos como é doado imaxinar. Menos mal que foi o louro o que respondeu. Se chega ser o negro, cando menos a min, tráenme na bodega frigorífica coas valixas diplomáticas e outros materiais sensibles e dentro dunha caixa.

Te puede interesar