Que estraño sería que, calquera día destes, alguén comezara a botar pola boca tódalas súas historias máis secretas sen que ninguén, nin sequera el mesmo, fose quen de parala mentres continuaba estando en posesión plena do seu xuízo. Sería unha situación ben ridícula.
O parágrafo anterior é enteiramente da autoría de Lichtenberg; por dicilo con maior exactitude: trátase do seu aforismo numerado como o 980, por se alguén ten interés en comprobalo. A min acabáseme de vir á cabeza a propósito de xa lles direi de que.
Andaba eu a cismar, coa indecisión coa que adoito comportarme, en si debería continuar coa escrita do libro no que ando empeñado ou ben ocupar o meu mércores de cinza en labores máis útiles e alimenticias, como esta de escribir artigos na prensa, cando Lichtenberg aboiou coma un lostrego na tona da miña memoria, axiña han ver por que.
Naquelas longas e amenas sobremesas ás que en tantas ocasións nos entregamos os amigos logo dun bo xantar, mentres el botaba man dun puriño que adoitaba transportar non recordo de que xeito, pero si que permanecera oculto ata o instante xusto, en tanto que lle prendía lume coa deleitación que ha ser doado imaxinar, adoitaba comezar Carlos Casares recordando unha tertulia que se celebrara na cafetería do Hotel Miño.
Sempre daba os nomes dalgúns amigos comúns e mesmo os dalgúns outros que eu só coñecía de oídas, pero sempre silenciaba o dun militar cuxo proceder como tertuliano se dispuña a describir. Facíao con aquel don natural que tiña prá narración oral na que foi sempre un mestre consumado, quen con se facer co auditorio e mantelo subxugado durante horas e horas, se preciso fose. Só permanecía en silencio no caso, non sempre habitual nin probable, de que estivese presente Domingo García-Sabell. Entón convertíase en oínte, pese a ser millor narrador de historias do que era o doutor compostelán, que tamén era un prodixio posto a contar acontecidos.
A historia do militar que nos permitiu chegar ata eiquí, a vostede e máis a min, meu sufrido lector, trataba da silente presenza na tertulia daquel esforzado soldado, que sempre imaxinei da arma de artillería pesada; silente presenza que sempre concluía no momento no que algún outro tertuliano pronunciaba unha palabra que lle permitía a interrupción; por exemplo, se alguén dicía falando de outro que era medio guerreiro, o militar, exclama: pois a propósito de guerra, venme ás mentes... e durante un bo pedazo de tempo se facía co uso da palabra e non había que lla quitase.
Día tras día de uso de tal método pra contar mil e unha batalliñas chegou resultar insoportable de xeito que os tertulianos confabuláronse pra que, no seguinte encontro á hora do café, ningún deles pronunciase palabra algunha que lle permitise ó militar retirado contar unha das súas múltiples batalliñas.
O caso foi que logo de moito tempo pasado sen poder meter baza o militar comezou a impacientarse e o resto dos asistentes a se divertir de lo lindo interiormente, máis cada vez que podían comprobar a impaciencia do silenciado de tal xeito, ata que chegou un momento no que, non podendo resistir máis o militar exclamou sobresaltado:
- Chistttt! Non oíron vostedes un canonazo?
Intrigados os contertulios todos, prestaron atención a ver se quedaba algún eco daquela inusitada explosión, esperado momento no que o militar aproveitou:
- Non? Non o escoitaron? Pois a propósito de canón...
Pra de seguido poñerse a contar unha sas súas batalliñas.
Acto seguido o Carlos dicía "pois a propósito do canón..." e se puña a contar algunha das moitas anécdotas coas que adoito embelesaba ós seus auditorios fosen estes os que fosen.
De tal "a propósito de..." derivouse o título do meu próximo libro, xa rematado, xa na editorial e xa na agarda de que pase esta peste e sexa hora de sacalo a pasear polas librerías adiante. Titulase "A propósito de Fraga" como xa creo ter comentado e quedei tan a gusto logo de escribilo que xa estou con outro "a propósito de..." nesta ocasión "do literario"
Cismando en sei continuar coa súa escrita ou se someterme á disciplina destes artigos nos que non se pretende outra cousa que falar un pouco con vostedes, foi como se me veu á cabeza o aforismo de Lictenberg; un aforismo, mal que ben reproducido ó comezo do día da escrita, mércores de cinza, hai xa once días, pois tanto é o temor que me suscita a posibilidade de non cumprir debidamente. Imaxínense como será que cando me tiveron en coma tantos días non fallei nin un só deles co meu cotiá compromiso. Levaba escritos case trinta por adiantado.
En "a propósito do literario" corro o risco de que me suceda a posibilidade sinalada por Lichtenberg e non sexa eu quen de calar algunhas cousas. Xa me ten sucedido según vou avanzando na escrita de xeito que ó reler, como aínda me queda algo de sentidiño, optei non por borrar o escrito pero si por retiralo e gardalo nun arquivo aparte. O que non sei é se estarei facendo ben. Hai cousas que se non as digo agora xa non sei cando poderei dicilas ou, o que é ben peor, se me quedarán sen ser ditas.
Isto de se facer vello debera permitir máis liberdades das que un se toma cando aínda non o é, máis se un ten en conta que non entende como chegou a vello. Pero como tomalas? Hai quen recorre ás drogas pra non ser quen de evitar que lle saian pola boca as verdades máis secretas que oculta na súa alma; de aí, probablemente, a letra da canción que todos coñecemos: "Era o viño miña nai, era o viño, era o viño quen por min falaba..." pero sempre desconfiei dese tipo de axudas exteriores chegada a hora de afrontar o meu oficio. Onde non hai talento, non o vai poñer a droga. Sería demasiado fácil. E onde non hai verdade tampouco non a vai poñer. Realmente sería ridículo pretender dicir sempre a verdade; ademais, cal verdade? Duns Scott falou de varias clases delas: a necesaria, a conveniente, a oportuna, a silenciada ...e por aí seguido, así que antes de continuar releamos a Duns Scott e a ver que pasa.
