Miro e remiro a foto que a catro columnas publicou hoxe -onte, para vostede- este mesmo xornal e por máis que trato de explorar algún tipo de reacción emocional de contexto histórico cando me poño a sinterizar visualmente tan extemporáneo como anacrónico escenario ateigado de traxes e abrigos azuis sobre fondo negro, non son quen de interpretar o máis mínimo sentimento, nin sacar a máis mínima conclusión que non sexa aquela tan popular de "morreu o can, acabouse a rabia!".
Ogallá así sexa "per sécula, seculorum, amén”.
En todo caso, se a alguén debo lembrar mentres desvío a mirada da parte frontal do cadaleito que -non sei por que- me leva a pensar nun falsete visual de chocolatada, isto é ó meu avó Enrique, quen, coma tantos outros, por culpa dese tirano con voz de pito, despois de cumprir os 24 meses de rigor que daquela tiñan que cumprir no servizo militar, ó volver para a casa e querer retomar a súa actividade profesional de tratante de gando ovino polas feiras do sur de Galicia, tivo que volver ó exército e botar outros tres anos da ala ó servizo da "salvación social e moral de Occidente".
Loxicamente, no singular cadro fotográfico da parada familiar ás portas do mausoleo, non vexo por ningures ó Enrique, nin ós millóns de Enriques dunha e doutra beira que ó longo de tres anos das súas vidas conviviron coa morte, cada día e cada noite, enzoufados nas trincheiras, vivaqueando nos vales e nas ladeiras e disparando cara onde non sabían ben porque tampouco entendían o por que da súa estadía naquel inferno.
O Enrique non foi un heroe de guerra deses que nos debuxan nas películas americanas, nin sequera un heroe anónimo de guión de novela. Pero fixo algo que, por insólito, ben merece hoxe esta columna: Cando o conflicto comezaba a outonar -cousa que evidentemente, naquel momento el non sabía-, aproveitando un permiso que lle dera un capitán co que fixera boas migas, dende o destino da comandancia de Burgos onde servía naquel momento, colleu o tren para Ourense e por decreto testicular decidiu non volver á guerra.
Chegou á casa de Amoroce (a mesma na que agora eu estou escribindo) e deixou pasar os días de permiso sen ningún problema. E cando o calendario marcou o día regreso e en vez de marchar a Burgos decidiu ir a unha feira. O caso foi que entre que se decataron da súa ausencia e enviaron a reclamación, felizmente acabou a guerra. Unha guerra que agora si –xa non hai razón para máis nada- debería comezar a ser só motivo de lembranza para pequenas historietas coma esta.
