Canta modernidade nos queda por explorar? Onde está a fin da busca? Toda curiosidade encontra sempre un muro. Persoalmente non me entra na cabeza a idea de infinito. As cousas que coñezo posúen un tamaño, un habitáculo. Incluso os números. Escuramente sospeito que hai unha cifra a partir da cal non se pode seguir. As cousas comezan e, namentres non rematan, ocupan un posto no espazo e no tempo. Teñen o seu sitio, o seu minuto. Na procura do moderno, do novo, os exploradores do abismo bateron miles de camiños, e cando comezaron a escasear, afondaron nas mesturas para obter da combinación de varios elementos coñecidos, un elemento estraño. Talvez esteamos na fin desa etapa, que xa nos permitiu coñecer arquitectos coa mirada dun artista plástico; novelistas cunha obra que parece escrita co ollo dunha cámara; ou cineastas cuxas técnicas obran non tanto unha trama como un poema visual, cando non unha sinfonía de sabores. Por non falar dos cociñeiros, que hoxe son un elo máis da química.
Rematará nalgún momento o novo? Monsieur Teste, esa existencia literaria detrás da que se agochaba Paul Valery, cría que o infinito 'é ben pouca cousa. É unha cuestión de escritura. O universo só existe sobre o papel'. Ben pensado, a modernidade hai séculos que procura o novo furgando no vello. Evitarei falar do Renacemento, para non caer nun lugar común, pero tomemos a nova narrativa. Onde está o último? A tentación é pensar que nesas fórmulas que afondan na creatividade formal e lingüística a través do interese pola tecnoloxía e da reconciliación da cultura pop coa vangarda. Pero acaso iso é o penúltimo. Nada máis radical, probablemente, que ser un escritor costumista e perseguir a pantasma de Dickens. Imaxine un pintor tomado polo espírito de Giotto, ou a un arquitecto que só deseña fogares. A hostia, verdade?
O infinito, se existe, esgotouse. Por iso, de cando en vez, nada resulta máis grande nin máis novo que o pequeno e o antigo. Pense en Buried, a película coa que Rodrigo Cortes abraia ao mundo enteiro porque transcorre dentro dun cadaleito, no que o protagonista só se vale dun bolígrafo, un acendedor e un teléfono. E así, durante 95 mintuos. Iso é un infinito bárbaro, un minimalismo extremo, pero nin moito menos revolucionario. A gran aspiración minimal tívoa Flaubert, cando naquela carta a Colet, no ano 1852, confesaba o soño de escribir 'un libro sobre nada... As mellores obras son as que abarcan o menor contido... Creo que o futuro da arte está nesa dirección'. Eis a fin.
