Teño a data de hoxe anotada nun papeliño. Como se tivese medo a esquecela ao igual que temo esquecerme de ti (de vós). Repítome e digo que van 15 anos, 15 anos sen pronunciar dúas sílabas sinxelas, pero cheas de significado: mamá. Déboche tamén escribir, pero doe pensar e recordar.
Lémbrome perfectamente, como se de onte se tratara, da última vez que as pronunciei. Lembro os teus ollos, a túa mirada, e ese esbozo de sorriso debuxado nos teus beizos ao verme ao teu carón, mans collidas, e un último suspiro. O derradeiro. Estabas cansa, cansa de tanto loitar tras case dous anos de idas e voltas, e ese sorriso era de paz, de que estivese tranquila, que ela ía estar ben e dende algún lugar me ía coidar. Sorriso de confiaba en min, de que estaba preparada e que todo iría ben. Sorriso para que así te recordase, sorrindo.
Diante túa (vosa), demasiado calar; demasiado finxir; demasiado disimular. Todo está ben. Dor por dentro. Bágoas as agochadas. Sorriso ao cruzar a porta. E esperanza. Esperanza ao ver como o pelo volvía medrar deixando atrás a túa mirada inquisidora, cando os cabelos quedaban enredados entre as pugas do peite. Nó na gorxa; nó no estómago, sentadas, explicando, quitando importancia, decindo que todo ía saír ben. Compraríamos un pano bonito mentres, se ela quería, e senón, “o pelo, é o de menos, medra”. Eu, sen unha bágoa, firme e segura. Mentía.
Infancia. Correr ata o final do patio. A bicicleta. “Ti vaste matar”. O teu pánico as cobras que extendiches ata tortu e que mantiñas aínda 30 anos despois. Arrecendo a comida de domingo, cecáis algún postre. As historias da vida en Alemaña, “de onde non debín volver”. A espiña por non aprender a montar en bici. Contos na cama (cos teus finais alternativos). As túas ensinanzas culinarias. A clave da organización. O teu recetario e ensinanzas culinarias. As flores no xardín, no balcón, na terraza… “as flores dan vida a casa”. O golpe da enfermidade de papá e o teu intento de protexerme. A túa insistencia en que sempre estudiase, como el tamén quería. As nosas visitas aos Milagros (lembro a última vez, ese esforzo por ir). Sempre boa anfitrioa. O último Nadal xuntas, no hospital.
E con todo esto, eu sigo botándote de menos. Poder subir algunha vez á Levada conversando, ir aos Milagros, a comida dos domingos, sentarnos no porche da casa ao caír a noitiña… Pero sei que estás, con papá, en algún lugar, ollándome e protexéndome. As veces guiándome na túa desconfianza aos meus erros. Tento, “palabrita”, facelo o mellor posible. Como ti me ensinaches, como a ti che gustaría para que estés (esteades) orgullosos. Para que cando me miredes, vexades que “non saín tan mal” depois de todo. Gracias.
