Un deses ataques de melancolía que nos asaltan ós vellos, cando transitamos polos espacios nos que nun tempo lonxano fomos felices, un deles, faise co meu ánimo, case diría eu que en cada ocasión na que paso por diante dos vellos cines da miña mocidade. Ser son uns ataques tan cabróns como gratificantes. Os vellos cines, o Losada, o Mary, o Avenida, o Xesteira ou o Principal foron lugares nos que os entón nenos, é dicir, os actuais septuaxenarios, aprendemos a soñar e, de paso, a non teimar, a non ser recorrentes espectadores de filmes que se nos antollaron maléficos.
No Losada aprendín, por exemplo, que “Dracula”, e mailo resto de películas de terror que tanto entusiasman a tanta xente, non ían ser santos da miña devoción. Porén non cheguei a sentir aversión pola sala en si. Creo que llo debo a Vicente Risco. Achegábame eu a facer a cola para mercar as entradas e vin a don Vicente achegarse por detrás a unha das mozas máis fermosas de Ourense. Non darei o nome dela para evitar ter que dar a miña relación de nomes de mozas fermosas daquel tempo. Hoxe deben ser todas xa avoas e non necesitan axuda externa para esas melancólicas invasións que adoitan acompañar á nostalxia.
O caso foi que se foi achegando por detrás da moza e deulle un susto de morte, simulando fincarlle os dentes cairos nun “esvelto colo de garza”; tan fermoso coma o de dona Endrina cando camiñaba pola praza: “que talle, que donaire”. Deus que días! A broma foi moi celebrada e non significou que a moza desistira da súa intención. Risco non tardaría moitos meses en morrer.
No Avenida, no fondo da rúa de Curros Enríquez, adoitaban poñer un anuncio de Caldo Galiña Branca e, efectivamente, a protagonista era unha galiña que levaba a termo un streep tease, sinuoso e electrizante ata quedar espida, coma o galo de Morón, sen prumas e cacarexando. Era case pecaminoso, tanto que algún compañeiro de estudos, soia comentar que o anuncio “o poñía”. Menos mal que nese momento, breve, unha man agarraba a pita polo pescozo e metía de golpe nun pucheiro. Cada quen extraía unha moralexa todo o pertinente que estime oportuno.
Moito leva cambiado a vida. Non se sabe se os rapaces de hoxe, pasado o tempo necesario, han sentir a melancolía que eu sinto cada vez que, dentro de cincuenta ou sesenta anos, contemplen un vello televisor ou unha pantalliña desas portátiles, cada vez que lles ataque a nostalxia. Pero é de temer que os anuncios de hoxe non sexan nada cos que quedan por se nos vir enriba: señoras sentadas no retrete, señores berrando mentres palmean enfurecidos o volante do seu coche, outras señoras vomitando… e xa é millor non pensar na teima que lles entrou ós directores empeñados en nos amosar autopsias, cadáveres xa medio corruptos e macabradas de todo tipo. Recoñezo que podo parecer moi pusilánime. Non me han negar que o máis probable é que teña unha memoria algo atravesada, certo, pero que algo de razón non me falta.
