Isto dos números élles cousa de ter moi en conta. Os pitagóricos pensábano así. Eu non lles son pitagórico pero moito é o que me entreteñen estas lideiras. Outros fan crucigramas, que o finado Xoán Darío Villanueva, tan recordado, chamaba entrecrucillados; e mesmo os hai que se entreteñen cos sudokus; é dicir, con esas macedonias de números que, unha vez resoltas, débenche deixar punto menos que anestesiado.
O caso é que, no fondo, resulta que ó millor non lles faltaba algo de razón ós pitagóricos cando, alá polo século VI antes de Cristo, manifestaban que, na cerna, é dicir na súa esencia, tódalas cousas son números. Ou iso me aprendeu a min Luis Tilve, que foi o meu profesor de filosofía no bacharelato, cando estas cousas se estudaban e servían para o mesmo que nos deberían seguir servindo hoxe. Non creo que o profesor Albendea lles dixera algo distinto ós meus compañeiros do Instituto do Posío mentres eu as asimilaba en Pontevedra.
Ven este longo proemio a conto de que aí veñen os maios, chegarán o tres e a data non se me vai pasar por diante, sen que recorde eu nada o ritmo co que se cantaban (e agardo que se sigan cantando) as coplas que os de Ourense cantamos o día da Santa Cruz, o día tres que na nosa tradición cristiá -porque tamén a temos xudía aínda que estea algo esquecida, algo opacada por aquela, malia que sexa tan real coma ela- representa a árbore da que provén a vida, a saúde e maila resurrección. Aí élles nada. Na parede do lado do evanxeo dunha igrexa betanceira, por certo ben fermosa, está insculpida esta arbore da que lles falo e ben próxima a ela a vaca astral da que millor falamos outro día. Todo está moi próximo e todo está moi lonxano.
O caso ó que íamos era o de que, andando como andamos nas vésperas a min ofrecéuseme o día 3 como a oportunidade de facer comentarios coma os precedentes que así non os deixo pra outro an. A estas alturas estas cousas mellor cedo ca nunca. E se me adianto ó día terceiro de maio, porque non o hei facer ó sexto pois algúns comentarios caberá facer hoxe respecto deste día 6 do mes das flores que tamén transcorre no resto do mundo, nese mundo que nos rodea e que ás veces se diría que tanto afoga o noso e propio.
Pra René Allendy, o psiquiatra francés, tan freudiano el, pero tan próximo a Jung e á súa consideración do inconsciente colectivo o número seis expresa equivalencia e equilibrio. O 6 é a unión de dous triángulos equiláteros, un dereito e invertido o outro, o lume un a auga o outro, que representan respectivamente o lume e a auga. O home ordinario aquel, o microcosmos, e o macrocosmos este, o home universal e que, cruzados un co outro, dan a estrela de seis puntas símbolo que é dos xudeus o mesmo que a cruz é o símbolo dos cristiáns aínda que o sexan por distintas razóns, claro. Todo oscila sempre entre o ben e o mal. Risco dicía que as cousas son asegún.
Na Apocalipse, sen embargo, o seis ten unha significación enteiramente negativa pois é o número do pecado: “estará marcado co nome da Besta ou coa cifra do seu nome (...) quen teña intelixencia calcule a cifra da Besta. É unha cifra de home: a cifra é 666”. O mesmo número tamén é o do Hexaemeron bíblico. o número da creación mediador entre o principio e a manifestación. San Clemente de Alexandría indica que o mundo foi creado en seis días e que o foi nas seis direccións do espazo, as dos catro puntos cardinais e mailas outras dúas que son a do cénit e a do nadir. Se ben o entendo o contrario da apocalipse. Sigamos coa erudición barata que xurde da lectura que foi atenta no seu momento e que comeza a ser esquecediza nestes actuais e inevitablemente transitorios.
Na China o seis é o numero do ceo e na India é a penetración da yoni polo linga, o equilibrio da auga e do lume. A procesión sempre lles vai por barrios. Pra os chortís que seica son descendentes dos maias, o seis é un número feminino determinado, fíxense ben que cousas, polo ritmo secuencial da lúa, das revolucións sinódicas da lúa. Pra eles o seis é a revolución simbólica do noso satélite, mentres que o sete éo da simbólica luminosa do sol e, mentres que aquela marca a conclusión dun ciclo, o seu acabamento, o outro o que simboliza é a perfección da luz, do sol xerador de vida, mentres que a lúa o que fai é condicionala dun xeito ou doutro; o que é tanto, digo eu, como sometela a unha función non sempre grata. A ver quen de nós poda no avalo e a ver quen deixa de plantar no devalo, por poñerlles un exemplo e considerando que non nos acae ben andar a facer o indio. Sigo. O sexto día pertence, según os maias, ós deuses dos trebóns e das choivas mestas e ven sendo, xa que logo, un día de malos augurios, un día nefasto, unicamente por ser o sexto. Pra eles é o día da morte. En troques, pra os bambara é un símbolo fausto pois, como todos os números pares, expresan a xeminación de toda creación completa.
Estes bambara formaban parte da cultura mandingá (acórdense de Kunta Kinte, daquela famosa serie da TV dos anos setenta) dos que se afastaron por se negar a ser absorbidos, aducidos pola cultura derivada da relixión islámica; de feito, bambara significa incrédulos e tamén infieis pois conservaron os seus costumes e ritos ancestrais como supoño eu que farían os chortís guatemaltecos que seguen ocupandose na agricultura e na conservación das súas tradicións máis seculares. Sempre restan vestixios, sempre hai vítimas; por iso pasando destas lideiras numéricas de hoxe acaso debamos concluír sinalando a resistencia ó cambio. Os bambara reuníanse nos komo, nas sociedades secretas resistentes ó imperialismo islámico e os chortís, ignorantes tamén de todo o que queda escrito, fixérono nas súas do mesmo xeito que o negros senegaleses fixeron en Cuba os ñáñigos, a sociedades secretas, nas que se defendían da asimilación española e nas que unicamente admitían ós galegos por consideralos aínda máis escravos ca eles mesmos. O cal lles dirá algo máis que o que eiquí queda hoxe recollido.
