Opinión

Xente de letras

Os que me veñen lendo dende antigo, neste outro xeito de facer literatura que consiste en publicar as propias fabulacións e mailos propios ou alleos desvaríos nas páxinas dos xornais, ou nas das revistas máis ou menos ilustradas, tamén e dende hai ben pouco nas pantallas das páxinas web, eses, xa saben da miña tendencia a facelo coma se dun longo diálogo con eles se tratara.

Nestas poucas páxinas e nestas moitas horas que xa levo con vostedes, ese diálogo a través das pantallas aínda non se nos amosou propicio, pero todo chegará. Por iso e de momento, permítanme os que me len que bote man, unha vez máis, desa miña e confesada tendencia da que nada é o que me arrepinto.

Nunha novela miña que se vendeu moito por aí fóra e pouco ou nada por eiquí, estou a falar da titulada “Romasanta, memoria incerta do home lobo” editada en ruso antes que en galego e castelán pois estes disparates só me acontecen a min, nesa miña novela, figura un limiar no que queda de manifesto a miña admiración polo Padre Feijoo, tío avó que foi do meu tetravó Vicente María Feijoo-Montenegro i Arias, médico e escritor, que participou no xuicio seguido en Allariz contra Manuel Blanco Romasanta, máis coñecido como O Home Lobo de Allariz, cando na realidade era de Esgos; xa saben, dala da terra dos Baltar.

Téñolle querenza ó Padre Feijoo por razóns que van implícitas no parágrafo anterior e son doadamente deducibles, pero tamén por outras, estas xa de caracter intelectual, que me fan sentir non direi que orgulloso pero si consciente de vir de xente de letras libres dende vello; de letras ceibes, vaia, se me disimulan a petulancia. 

Hai anos estas cousas conviña telas caladas. Non estaba nada ben visto que un escritor non viñera de albaneis, aínda que logo resultaran ser pequenos construtores quen de lle dar carreiras ós fillos, do cal moito me alegro, ou de labregos con posibles abondes como pra emigrar a Madrid, mercar alí un piso e darlle tamén carreiras ós seus descendentes. 

Deixando á parte estas lideiras impropias dos tempos que vivimos, retornemos á miña admiración polo Padre Feijoo, tantas veces xa manifestada.

No parágrafo 35 do capítulo XI do seu Discurso Décimo Terceiro, Tomo VII do seu Teatro Crítico Universal, mercado por 12 marabedís no ano 1765, o meu lonxano parente afirma que “Así yo, Ciudadano libre de la República Literaria, ni esclavo de Ariftoteles, ni aliado de fus enemigos, efcucharè siempre con preferencia á toda autoridad privada, lo que me dictaren la experiencia, y la razón”. Transcríbollo a vostedes, tal cal, por se houber algunha dúbida de ónde veñen as palabras. Da gustiño vir de xente así.

O dito non embaza o espello no que un se quere ollar dende hai tempo, aínda que motivos prá reflexión os haxa abondes. No Tomo II, Discurso 2º, o frade bieito non nega a existencia do basilisco, o animal quimérico que non ten nada que ver co bicho da Guaiana ó que Cuvier lle deu tal nome, o que xa sería moito negar naqueles seus días, aínda que di non crer que matase coa ollada ou co asubío, e afirma: “Lo que vulgarmente se cuenta de que el gallo anciano pone un huevo del cual nace el basilisco es cuento de viejas... es verdad que el gallo en su última vejez pone un huevo; pero falso que este huevo sea de tan malas consecuencias como aquel que, según la fábula, puso Leda...y del cual nació la famosa Helena, verdadero basilisco de aquella edad”.

Na miña infancia ourensá tiven un compañeiro de habitación que era de Viana do Bolo e que logo de se facer médico se fixo policía. Un rapaz medio rillote que, amén de recibir da casa uns chourizos espléndidos, cría que dos pelos que se nos caían nacían as culebras. Mesmo chegou a gardar un deles nun tubo de aspirinas, durante un curso enteiro, pra nos demostrar ós demáis a certeza da súa convicción. No do ovo do galo coido que Feijoo tamén cría, eu mesmo cheguei a dubidalo, porque na vila de Allariz, coñecida tamén como a Ziralla, había e coido que aínda seguirá habéndoas unhas uvas, grandes coma tales, que se chamaban collón de galo e a cousa non era como pra tomala a broma, tan tersas e rotundas eran, tan apetitosos ou seus acios. Certo que tamén había outras que se chamaban collón de bispo, pero nesas e tan escuras fonduras será millor que non profundicemos.

Todo isto viña a conto da miña tendencia a dialogar cos lectores propóndolles pasar un pedaciño de tempo falando, xa que non dos biosbardos, que iso xa os fixo Blanco Amor, si do Padre Feijoo e dos basiliscos ós que il, non ser certa ironía ou certa sorna morna, se referiu nos seus libros pra que cada un de nos pensásemos o que non viñese en gaña.

Pois así tamén co que eiquí se ven debullando dúas veces por semana, unhas veces a serio, é verdade, pero algunhas outras non a broma pero si pra pasar o tempo, que é do que se trata. E dito isto a ver cómo acabo eu esta paxina de hoxe.

Goethe, xa no remate da súa segunda parte do seu “Fausto”, pon na boca do Coro Místico o que de novo transcribo pra vostedes: “O Temporal e o Perecedeiro non son máis ca un símbolo, ca unha mera fábula. Só o Incomprensible, o Inenarrable, o Infindo, o Eternamente Femenino (Das Ewig Weibliche) transpórtanos ó ceo”

Dito isto comprenderán dúas cousas, a saber: primeiro, que se non sabendo unha papa de alemán, como non sei, lles poño o que vai entre parénteses é por que quedar queda ben bonito e máis por me dar pote; e segundo, que se engado o de Goethe logo do referente ó Padre Feijoo é porque, non sabendo coma concluír artigo de hoxe, non se me ocorreou cousa millor da que botar man. E disimúlenmo que dentro de tres días volvemos vernos. Esperemos que con moita menos calor que nos faga ferver tanto a cabeciña.

Te puede interesar