“Ti adoras ó teu amo
non fas máis meu canciño,
canciño, can amante”.
(Antón Tovar, do poema “Oración ó meu can Líster”, O vento no teu colo).
Quiere una bolsita?” Non teño maneira de botar contas, mais, se me fixesen xurar diante dun xuíz ou da estampa dun santo diría que esta frase, aparentemente tan inocua e inofensiva, conforma o inequívoco e reiterativo diálogo, capaz de formar o núcleo irrefutábel do interrogatorio profundo e cotián que, antes de apoquinar, nos espetan millóns de veces, na lingua do imperio, en todos os supermercados do Estado español, antes de meternos o correspondente sablazo, sexa con tarxeta ou en metálico, causante dunha cousa denominada inflación, na que as bolsas de plástico tamén computan.
O pasado domingo, cando a escuridade dunha noite de tronadas incesantes, cuxo amencer se ía tinguindo de gris escuro nos almanaques dos vindeiros catro anos, asomaban o fuciño, na pantalla da Teuvegá, significativos personaxes aos que, unha boa parte dos votantes galegos, decidiron darlle os catro ases para que gañasen a partida das alcaldías de varias cidades do noso país. Malia a aparente discrepancia militante, os ínclitos paladíns deixaban constancia pública de, alomenos, dúas coincidencias substanciais. O alcalde de Vigo, o de Ourense, a alcaldesa da Coruña e o novo alcalde de Ferrol presumían explícita ou implicitamente de carecer de ideoloxía, agarrándose ao idioma cervantino, para deixar constancia da súa deturpada incoherencia. E, claro, despois lamentámonos de que a xente elixa a estes jacominos desideoloxizados.
Ao día seguinte, o luns de contrición sen penitencia para os causantes do mal, sentinme esfameado e fun á procura de comida; entrei na tenda, agarreime á barra do carriño e andei polos corredores, ansioso de comprobar se a anormalidade era normal. E, si, o persoal de uniforme que ía dun lado cara ao outro, como os electos de marras, tamén falaba en español; iso si, abusando das terminacións en “iño”, importándolle tres carallos a lingua da clientela. O mesmo ca alcaldesa e os tres alcaldes in péctore. Ao chegar á caixa, no canto de usar monosílabos, como é habitual por eses lares, abrín a conversa e estendina, adrede, máis da conta para comprobar se a caixeira se pasaba ao meu bando lingüístico. Mais, non. Despois do sorriso, espetoume a frase de marras: “Quiere una bolsita?” Fixen o tolo e a teimuda preguntoume novamente. Ao decatarse da miña actitude de pailán despistado, rematou de pasar os artigos polo chintófano de sumar os prezos e dirixiuse novamente a min: “Sesenta y siete con treinta y dos”. Sesenta e sete con trinta e dous?, pregunteille. E, no canto de responderme ‘si’, repetime a súa mensaxe como o fulano do bar do “café con leite/ cafe con leche”. Ou como eses que eliximos para seren os nosos alcaldes.
(Ao contarlle estas maluras que nos toca padecer, ao meu tío Lisardo, encomendoume falar co Pepe de Redondela para que bote man disto, a ver se atopa algún remedio, antes de que sexa demasiado tarde, antes de que nos invada a metástase).
