Partamos de que as palabras se gastan, e a medida que a sociedade se acelera, máis rápido. Os romanos falaban de “vulpes” pero o bicho tiña mala fama e pasou na idade media a usarse o eufemismo “raposa” -de moito “rapus” (rabo). E gastouse de novo a palabra e pasou en castelán a outro eufemismo, zorra (porque o animaliño zorrea, arrástrase pegadiño ao chan). Tres cambios en dous mil anos, nin tanto.
Os negros en Estados Unidos comezaron sendo “nigger”, pero a principios do XIX empezouse a usar “black” e, despois da Guerra de Secesión americana, “coloured”. En 1969 naceu a African-american Teachers Association e púxose de moda esa palabra, acurtada logo en “afroamericano”. Aos do “black power” non lles chistou, nin a outros autores brancos de USA que se negan a aceptar afroamericano mentres non se use “euroamericano” para eles, deixando o concepto de “americano” só para os indios.
Como ven, as palabras e os seus cambios serven para concordar (xuntar os corazóns -cor, pola antiga-) pero tamén para discordar (enfrontalos e separalos). Por iso é preciso, de cando en vez, axeitar as cousas, con discreción. A Igrexa, exitosa iniciativa con 2.000 anos de experiencia, cambia cada tanto as súas oracións, e así, desapareceu do Pai Noso o de “Perdona nuestras deudas” que tanto gustaba.
E imos co cambio da Constitución. Segundo a RAG, “diminuído” é aquel “que padece unha deficiencia nas súas facultades físicas ou mentais”, e “discapacitado” é “[persoa] que non está capacitada para realizar certos movementos, traballos etc., a causa dalgunha lesión ou por algunha deficiencia, conxénita ou adquirida”. Para min que non sei se será peor dicir que alguén “é incapaz” que que “ten unha diminución de eficiencia”. E se o cambio fose “diminuído” por “persoa con discapacidade”, votaría a favor, pois se os interesados o prefiren, sexa.
Pero hai algo do cambio que non me gusta nada. Vexo na nova redacción complicación e discriminación. O famoso artigo 49 dicía textual e claro: “Los poderes públicos realizarán una política de previsión, tratamiento, rehabilitación e integración de los disminuidos físicos, sensoriales y psíquicos, a los que prestarán la atención especializada que requieran y los ampararán especialmente para el disfrute de los derechos que este Título otorga a todos los ciudadanos”. Agora seica vai ter catro apartados. O primeiro di: “Las personas con discapacidad son titulares de los derechos y deberes previstos en este Título en condiciones de libertad e igualdad real y efectiva, sin que pueda producirse discriminación”. E o segundo: “Los poderes públicos realizarán las políticas necesarias para garantizar la plena autonomía personal e inclusión social de las personas con discapacidad. Estas políticas respetarán su libertad de elección y preferencias, y serán adoptadas con la participación de las organizaciones representativas de personas con discapacidad. Se atenderán particularmente las necesidades específicas de las mujeres y niñas con discapacidad”. Os tres e catro falan das “políticas reforzadas” para o exercicio dos seus dereitos e deberes, e da protección dos tratados internacionais.
Pois ben, eu que quero que desapareza da Constitución a preeminencia de varón sobre muller da sucesión da Coroa, non me gusta nada a mención a mulleres e nenas. Todas, sexo cóncavo ou convexo, deben ser persoas iguais na lei máxima. E para a aplicación correcta e adaptada, están as leis, as normas, os regulamentos e o que cumpra. Pero nunca nunha Constitución da igualdade. Non enreden.
