Miguel Santalices: "A situación do Concello de Ourense prodúceme tristura"

O presidente do Parlamento de Galicia, Miguel Santalices, realizou un repaso aos 40 anos de actividade parlamentaria na comunidade, así como a outros temas de actualidade como o futuro da cidade ou do presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo. Que cambios do Parlamento destacaría nos seus 40 anos de historia? Moitos. Por exemplo cambiou a forma de debater. Nos anos 80 debatíase dunha forma moi barroca, con moito adorno; hoxe é todo moito máis directo, centrado no tema en cuestión. Tamén mudou a mecánica de traballo parlamentario, que é moito máis profunda. A informática facilitou moitos procesos, facendo o parlamento moito máis productivo, e iso reflíctese en cifras. Somos o parlamento de España con máis horas de debate e que menos lles custa aos cidadáns, polo tanto o máis eficiente. Tamén destacaría que o debate, aínda que sexa moito máis impactante, sempre teña uns minutos para tratar de chegar a un acordo. Esta nova forma de debater fai que pareza que descendeu o nivel entre quen debate? Non debería ser así, aínda que penso que os tempos políticos non son os mellores. Os representantes sociais temos a obriga de trasmitir que estamos á altura. Ás veces dubido de se o estamos conquerindo. Tamén inflúe en que o parlamento é máis coñecido ca antes, pero aínda deberíamos afondar máis nesta cuestión. Tamén creo que deberiamos explotar máis algún instrumento parlamentario para que este se coñecese máis. Facendo iso, percibiríamos mellor o que sinte a xente para darlle solución. Mellorou ou empeorou co tempo a capacidade de chegar a acordos? Tivo etapas. Houbo unha etapa interesante, logo do acercamento entre Fraga e Beiras. Tivemos outra etapa, moito máis recente, nas que as cousas non foron ben, cando houbo escisións dentro dos propios grupos da cámara como a de Alternativa Galega de Esquerdas, que fixo máis difícil chegar a acordos. Agora estamos nunha etapa con tres grupos, e prodúcense debates intensos e profundos… Houbo etapas nestes 40 anos nos que se puido chegar a moitos acordos, que é o que a xente quere. Como se sente cando escoita falar da supresión das autonomías? Eu son un autonomista convencido, sempre o dixen.Vivín a etapa sen as transferencias sanitarias e vivín a etapa con elas transferidas e o cambio non ofrece ningún tipo de dúbida. Pero a min ninguén me fala sobre devolver competencias, todo o contrario. Eu son partidario, dentro do razoable, do autogoberno, sempre que saibamos que imos poder asumir responsablemente esas competencias. Estaría a favor de máis transferencias? Con sentido común e xestionándoas con intelixencia, por suposto. Iso merece unha reflexión na que participen todos os grupos. Hai que ser conscientes do que imos asumir e de se imos poder xestionalo, porque nalgúns aspectos, poderíamos vernos sobrepasados. O parlamento acolleu a grandes figuras. Quen son para vostede os mellores oradores de cada partido? Recordo oradores magníficos de tódolos grupos. Por exemplo Xosé Luis Méndez Romeu, do grupo parlamentario socialista, un orador extraordinario. Suárez Canal era un home moi rigoroso no debate. Xosé Manuel Barreiro era outro gran orador. Tamén Víctor Vázquez Portomeñe. Xosé Manuel Beiras tamén tivo unha etapa moi interesante tamén como orador, na súa primeira etapa de líder da oposición. Aínda que hai moitos máis. E hoxe tamén temos moi bos oradores que fan o debate máis agradable e atraen a atención. Miguel Santalices, durante la entrevista Ten a percepción de que a cidadanía non coñece o Parlamento? Creo que se mellorou neste aspecto. Estamos poñendo á disposición instrumentos para que a xente participe no día a día da cámara. Un exemplo é o “Lexisla con nós”, unha ferramenta que permite facer aportacións a unha lei que estea en tramitación. A maioría absoluta non resta emoción ao debate? Se nos referimos á emoción como que é máis complicado chegar a acordos, pódese entender así. Iso pasa no Parlamento español e teño visto situacións de moita tensión que non son desexables en ningún parlamento. Creo que se pode debater, contrapoñer, ter debates profundos, pero nunca dende o insulto persoal. Nós temos os nosos momentos de tensión, pero que sempre se poden reconducir. Aínda que o noso tamén me parece emocionante e interesante. Chegou o momento de revisar o Estatuto de Autonomía? É algo que debe nacer da vontade dos grupos. O que sería conveniente é explorar se neste momento se dan as condicións para abordar unha reforma do Estatuto. Se nos imos a meter nun proceso tan complexo sen saber se imos conquerir algo, debemos explorar as posibilidades de que saia con éxito antes de comezar. Invito aos grupos a facer ese análise, e se todos están dacordo, pode facerse unha comisión. Que opinión lle merece que no Concello de Ourense non se poida chegar a acordos importantes como o PXOM, os presupostos ou a residencia de maiores? É unha fonda tristura, porque estes temas teñen un impacto moi directo na cidadanía. Todos os que están aí deberían reflexionar sobre o desasosego que crea na xente, que ao final é quen sofre as consecuencias de que non se cheguen a acordos. O Concello de Ourense sempre destacou pola súa institucionalidade e do ben que se facía política e hoxe non temos esa imaxe. Todos deberían de analizar que o que precede é ser máis xenerosos á hora de abordar a política e non tratala dende o punto de vista persoal. Que relación institucional mantén co alcalde? Non existe unha relación institucional, só nos actos que coincidimos. Sería capaz de ver un pleno ao completo? Teño visto fragmentos dos que se fan virais, aínda que nunca enteiro. A algunha xente resúltalle simpático, pero a min non me gusta que se nos destaque por ese tipo de simpatías. Cre que se lle está faltando o respecto á institución? Creo que se lle falta o respecto á xente. A nivel xeral, as imaxes que aparecen xeran unha situación incómoda para toda a cidadanía que ve que os temas importantes non teñen solución. Gustaríame que se reconducise esta cuestión. Santalices: "Todos no PP queremos que Feijóo volva presentarse" Salvou ben o Parlamento ese momento de eleccións en plena pandemia? Era un momento complicado, pero o Parlamento continuou funcionando a través da Deputación Permanente e con comparecencias do presidente e dos conselleiros. Por outra banda, a xestión da pandemia é recoñecida, valorada e acertada. Ademais, en Galicia temos a vantaxe de que ao noso presidente lle apasiona o tema sanitario. Crear un comité clínico con nomes coñecidos por todos e o resto de decisións tomadas durante a pandemia puxo en evidencia que Galicia marcaba unha referencia a nivel español. Se tivese que facer unha diagnose dos pacientes Ourense, Galicia e España; cal sería? En Galicia a situación é boa. Temos un paciente nun estado sen complicacións. Hai unha estabilidade que garante tomar determinadas decisións e que permite abordar os problemas que ten a xente. En España estase á expectativa. Observo moitos discursos cheos de contradicións que xeran inseguridade na xente. A poboación o que quere é información clara. En Ourense creo que a situación é de tristura política e preocupación, esperando a ver como se pode solucionar un tempo tan complexo e que xera desasosego. Aínda que non se debe confundir tristura con resignación. Pasaralle factura ao PP a volta ao goberno de Jácome? O PP ten que centrarse nas súas áreas e no que lle compete. Hai que pensar nunha solución futura de cara ás proximas eleccións e ter claro que somos un partido galeguista, moi ourensán, e que temos a capacidade suficiente para facer as políticas que defendan á cidadanía. Haberá que acertar nas persoas que asuman a responsabilidade, e esa é a gran tarefa que ten por diante o PP. Aquí xogouse a todo, porque sei que ata o último momento houbo reunións co obxectivo de desbancar ao presidente da Deputación. O PP está cumprindo ben as súas áreas, pero debe acertar para o día de mañá poida volver representar aos ourensáns. Por que son tan complicados os pactos entre PP e PSOE? Sempre pensei moito niso, e o certo é que hai moitos puntos nos que estamos chamados a entendernos. Por que non se chega a acordos como en Alemaña? Polos personalismos e a falta de xenerosidade dos líderes. Se dous partidos tan importantes chegaran a máis acordos aportaría moita estabilidade ao país. Que opina sobre que Vox non lograse entrar na cámara galega? Creo que foi grazas a unha gran campaña de Feijóo. Creo que a súa traxectoria foi o que fixo que os galegos optasen pola “opción segura” nun momento de tanta incertidume, porque saben que pode solucionar unha problemática tan importante. Das expectativas que podían xerar Ciudadanos ou Vox, todo quedou en cero, e iso é achacable á gran campaña de Feijóo e á gran sensibilidade da xente, que no momento de dificultade non se resignou e puxo a cada un no seu sitio. Feijóo non é comparable con calquera dos outros líderes por traxectoria e xestión. Hai sucesor de Feijóo? Queremos que se volva presentar. Feijóo é un home moi reflexivo, e chegado o momento analizará moitas variables, aínda que creo que hai unha clave: se ve que Galicia está nunha mala situación ou hai dúbidas sobre o futuro non deixará o seu compromiso coa terra. Se Galicia necesita a Feijóo, presentarase, téñoo claro. Sorprendeulle que non dese o salto á política española? Non. É máis, fun dos que sempre dixo que non ía marchar. Todo aquilo foi moi precipitado trala moción de censura e non houbo tempo de reflexión, e creo que escoller un candidato é algo que hai que meditar. Feijóo é un home reflexivo e non tivo tempo de pensalo ben polas présas que houbo naquel momento. Tanto o presidente da Xunta como do Parlamento son ourensáns. Por que en Ourense temos a sensación de xogar en ligas diferentes a outras provincias galegas? É certo que conseguimos moitas cousas. Comparando con outras provincias, tivemos altibaixos. Por exemplo, estou satisfeito da evolución dos últimos anos da nosa cidade. Gústame que se abordara o tema do hospital, foi moi interesante que se cumprisen vellas reivindicacións como o da hemodinámica. Tamén temos o centro de FP que será referencia en Galicia. Toén vai ser o centro de referencia para o estudio integral dos lumes. Pero o salto diferencial vaino dar o AVE, que vai ser para nós a clave para explotar as nosas grandes riquezas, coma por exemplo o termalismo. Eu sempre defendín o termalismo terapéutico, ademais do lúdico e cultural. Temos esas augas mineromedicinais curativas, e, o día que iso se poida incluír no carteira de servizos do Sistema Nacional de Saúde como tratamento para determinadas patoloxías, Ourense, co AVE, pasa a ser a referencia por ter un producto curativo a dúas horas e cuarto de Madrid. O himno ou a bandeira son símbolos moi relacionados coa emigración. Como defendemos nós aos emigrantes? Os emigrantes deféndense primeiro asumindo a cultura da emigración, sendo sensibles, e en Ourense iso ocorre. A emigración está presente en Ourense, e creo que é algo que tanto José Luis como Manuel Baltar nos animan nos seus discursos a reflexionar sobre este tema. É algo moi interiorizado nos mandatarios galegos. José Luis Baltar asegurou non estar satisfeito da súa loita política. Que pensa vostede? Creo que o presidente Baltar estivo moi satisfeito en política. El vivía a política como ninguén e gozaba o contacto coa xente. No meu caso tamén estou gozando moito a política. Durmo moi ben os días que consigo algo de beneficio para os cidadáns. Estou gratamente en política e apórtame unha gran satisfacción interior.