Otempo amosou que os escenarios planificados, mesmo o menos optimista que previa unha segunda onda da pandemia en outono, resultaron superados negativamente polo morea de gromos do covid-19 en pleno vrau, e non só no Estado español, dado o medre que se está a dar en boa parte de Europa. Sen dúbida alentou este “rebrote”, a mobilidade asociada ás vacacións, coidar que o peor estaba superado e o relaxamento nos sectores menos afectados, por exemplo a mocidade, e a necesidade de compensar a dureza do confinamento volvendo á vida “normal”.
O que está a acontecer reflicte que sempre hai que estar preparados pra o peor escenario, que o virus é máis perigoso do que se pensaba, ao que axuda a estrema mobilidade, o amoreamento urbano, a desfeita ecolóxica, a precariedade. Non se pode relativizar o número de persoas mortas ou que quedan con algún tipo de doenza, e as consecuencias negativas sobre a actividade económica, o emprego, e o comportamento social e o modo de vida. Estima a OMS, que mesmo contando coa vacina pra primeiros do vindeiro ano o covid-19 seguirá condicionando as nosas vidas os próximos dous anos, porque a pandemia está estendida a todo o mundo.
En poucas palabras, pra atallar a pandemia hai que facer un importante investimento no sistema sanitario e nas empresas de subministros, no ensino e protección social, por exemplo nas residencias da terceira idade. Semella que ficamos moi lonxe de cumprir estes obxectivos. Asemade é esencial alentar e esixir disciplina social, lembrando que os nosos dereitos rematan onde comenzan os dos demais; así como desenvolver a solidariedade con aqueles países que carezan de recursos pra atender e vacinar ás persoas contaxiadas e realizar prácticas preventivas. Non se terminará co covid-19 mentres non se eliminen todos os focos no mundo.
Neste contexto Pedro Sánchez ofreceu a posibilidade de impoñer o “estado de alerta” sanitaria nas comunidades ou comarcas que fose preciso, garantindo o apoio dos partidos do Governo pra que sexa aprobada polo Congreso, a requirimento de calquera presidente/a autonómico. Segundo Pedro Sánchez é lóxico que sexan as autonomías as que o soliciten dado que é unha competencia transferida e a situación é moi distinta en cada unha delas (algo que é verdade). Claro que sendo así non se entende porque á última palabra está en mans do Congreso español, non só na cuestión normativa, cando a execución está transferida. Por suposto á dereita non lle parece acertado que os/as
presidentes autonómicos soliciten o estado de alerta directamente ao Congreso, veno como unha cesión de competencias, cando é un dereito que lles outorga a lei dende o ano 1981. Sen dúbida houbese sido máis correcto e áxil que fosen os parlamentos das comunidades os que aprobasen a medida. Non ten xustificación que en temas de execución de competencias, mesmo sendo temas complexos, impere o centralismo.
É evidente que a pandemia deixa leccións. A primeira delas a fraxilidade da humanidade e do equilibrio ecolóxico. A segunda, que este modelo económico e social, e o modo de vida asociado, é imposíbel de soster (presión demografía, esgotamento de recursos primarios, deforestación, cambio climático, turismo de masas, desequilibrio territorial, precariedade laboral e social, etc.). A terceira, que o sector público é fundamental pra loitar contra esta pandemia e calquera outro tipo de situación de alarma, pra garantir a saúde da povoacion, ingresos mínimos ás familias e salvar o tecido empresarial. A coarta, que a actividade produtiva debe ficar o máis achegada posíbel ao consumo, xa que se evita que poda existir un grave desabastecemento por pandemias, conflitos políticos, desastres climáticos, etc. Ten que existir un equilibrio, xustiza, solidariedade, igualdade...