Susana Seivane, o son dos sentimentos

“Dende o meu balcón”, así se titula o disco, froito da súa experiencia saíndo cada día, ás oito da tarde, durante 55 días o balcón da súa casa en Cambre, tocando a gaita, acompañada da súa familia. Neste vindeiro mes de maio comezará a xira presentando este traballo que, a través dos videos que Susana Seivane (Barcelona, 1977) subiu ás súas redes sociais deu a volta a todo o mundo e fixo que as emocións máis intensas saíran entre as decenas de miles de persoas que a seguiron aquí e acolá. 1. ¿Acórdaste da primeira vez que tocaches a gaita? Non o recordo porque era moi pequena. Daquela tiña tres anos e a esa idade non tes conciencia de ti mesma no mundo. Teño visto fotos. Pero si que me acordo cando xa sabía tocar. Xa tiña catro anos. 2. Ves dunha familia de longa historia coa gaita. ¿Foi algo que te condicionou? Foi algo moi natural. Eso é algo que levas no sangue. Penso que cando estaba no ventre da miña nai, xa bailaba a muiñeira. Ainda que sone moi mal, eu nacín con dous brazos, dúas pernas e unha gaita. Porque dende moi pequena sempre estiven entre xogando e aprendendo, entre gaitas, no obradoiro, tocando...¡Quen sabe! Se a miña familia fose fabricante de coches ao mellor agora eu era pilota de coches. 3. ¿Cal é a tendencia pola que tiras máis, a tradicional ou a máis contemporánea? Penso que na actualidade non hai unha tendencia definida, porque hai grupos que tiran máis polo tradicional e outros que o fan pola fusión máis moderna. Eu sempre bebín das fontes máis tradicionais, tendo como referente ao meu avó, Xosé Manuel Seivane; ao meu pai Álvaro, que me sentou no seu colo cando eu tiña tres anos e me aprendeu a escala musical nun punteiro e nun órgano que tíñamos na casa. As miñas fontes son tradicionais. Os primeiros grupos cos que colaborei eran de música tradicional e a música tradicional e a que máis me remexe por dentro. Pero tamén me gustan outros estilos musicais como o funky o rock, en canto comecei a rodar a carretera coa miña banda e a buscar o meu camiño, empecei a fusionar esas composicións máis tradicionais, incluso composicións miñas, pero con outros cores máis contemporáneos. 4. Durante o estado de alarma saías todos os días a tocar dende o teu balcón e converteuse nunha das imaxes máis virais. ¿Como xurdiu? Foi unha experiencia marabillosa. Era un ritual que tíñamos eu máis a miña familia porque as veces saía acompañada polos meus fillos, os meus afillados, a miña irmá. Era o noso aplauso musical a toda a xente que estaba loitando contra o coronavirus en primeira liña, pero tamén aos nosos veciños que era o público visible que nós tíñamos diante todos os días. Foro momentos moi duros. 5. ¿Cantos días saíches ó balcón a tocar? Foron 55 días. E todos os días subía a gravación ás miñas redes sociais e pouco a pouco foi estendéndose de tal xeito que chegou a ser algo viral, e recibín un montón de privados de todos os puntos do planeta, de xente que me contaba cousas marabillosas. Xente galega e no galega. 6. Imaxino que para os galegos que estaban mundo adiante escoitar e ver unha gaita tiña que supoñer unha sensación moi intensa. Si. E ate certo punto a min parecíame natural, porque dalgún xeito sentíanse remexidos por dentro porque a gaita lembráballes a súa terra. Pero tamén chamoume moito a atención outra xente que non tiña nada que ver con Galicia, e que descubriron a gaita gracias a esas sesións de balcón, incluso descubriron Galicia, e descubriron que o son da gaita os enchía de alegría, de emoción, de tristeza, sentimentos que afloraban e que me contaban. Historias moi emotivas e as veces moi duras. 7. Sempre pensei que a gaita tiña esa singular cualidade de facer aflorar os sentimentos e as emocións. ¿É algo real ou unha apreciación meramente subxectiva miña, ou como galego? Eu penso coma ti. ¡Que vou pensar! Toco mais instrumentos, o piano, o acordeón, as percusións, a batería. Pero non hai instrumento algún que me remexa tanto por dentro como a gaita. Ten unha vibración especial. O certo é que cando saíamos fóra, que espero que poidamos volver a facelo pronto, que escoitaba a gaita e empezaba a chorar. Pero o caso é que tamén teño visto como xente que non ten nada que ver con Galicia, cando viña ao obradoiro a buscar unha gaita e a escoitaba, tamén rompía a chorar. E dicíanche: “No sé que me acaba de pasar, pero esto tiene una vibración, tiene un sonido que se me acaba de clavar en el corazón”. É un instrumento máxico. 8. Dende o punto de vista laboral e creativo ¿que supuxo para ti a Pandemia? Durante o confinamento non parei de traballar. Creo que foi a época da miña vida na que máis traballo tiven. En canto a concertos, fixemos algunha cousa pequeniña, cando chegou o verán. Todo ademais, con moitísimas precaucións, tomando todas as medidas hixiénicas e de seguridade. Creo que a cultura foi inxustamente tratada durante todo este tempo, porque había condicións para desenvolver unha actividade cultural segura e, sen embargo, non se lle deron as oportunidades que en cambio tiveron outros sectores. E iso deu orixe a un drama que afectou a miles de familias no noso país. Penso nos músicos, pero tamén nos técnicos, mánagers, produtores, promotores. Hai moitas cousas que non entendín e hoxe en día sigo sen entendelas, ao respecto de como foi e esta sendo tratada a cultura durante a pandemia. 9. Pero agora volves xa ¿non? Comezamos o 15 de maio en Burela. Temos como seis ou sete concertos, algúns en formación reducida para presentar o disco do balcón e outros coa nosa formación habitual ao completo. Estaremos en formación reducido en Bueu, coa banda no intercéltico do Morrazo, iremos a Olot, a Soutomaior, temos varias citas, de momento, porque esto xa sabes, cambia de semana en semana. O que queremos é volver á vida de antes, porque somos autónomos e temos familias que manter. Para moita xente a música é un hobby, pero para nós é a nosa vida e o noso pan. 10. ¿Como foi a xénese do disco “Dende o meu balcón”? Foi a partires dos temas que me pedían a través das redes sociais os meus “seivaneiros”, porque non son de chamar followers, nin seguidores a o meu público. E resulta curioso que o meu primeiro disco, o que publicara en 1999, non chegou a ser un disco de musica tradicional, no sentido máis puro. Ía máis na liña folk, con algo de fusión. Fixera unha maqueta antes, pero non chegou a ser disco. Así que este é unha viaxe ás orixes, so que trinta anos despois.