A Audiencia Provincial de Pontevedra confirmou a anulación de varias cláusulas habituais nos empréstitos hipotecarios por consideralas "abusivas".
Entre estas están a cláusula solo, pero tamén condicións relativas aos xuros de mora, ao vencemento anticipado ou a que o cliente asuma os gastos da operación.
A sentenza, da Sección primeira da Audiencia e da que é relator o maxistrado Manuel Almenar, aplica a Directiva 93/13 do 5 de abril, a Lei 7 /1998, do 13 de abril, sobre condicións xerais de contratación; e o texto refundido da Lei Xeral para a Defensa de Consumidores e Usuarios.
No texto, a Audiencia considera que as cláusulas mencionadas son "abusivas" porque, "en contra das esixencias da boa fe", causan "un desequilibrio importante entre os dereitos e obrigas que derivan do contrato de empréstito" e o fan "en prexuízo do consumidor". Ademais, indica que estas condicións foron redactadas de antemán "e impostas ao cliente sen posibilidade real de negociación".
O pronunciamento, que deriva dun litixio entre un matrimonio que contratou unha hipoteca con NCG Banco e a entidade, considera abusiva a cláusula que establece que o cliente debe facerse cargo dos aranceis notariais e registrales, os tributos que graven a operación, os gastos de tramitación da escritura no Rexistro e na Oficina Liquidadora do Impuesto, os de obtención de copias da escritura e calquera outro gasto que corresponda á efectiva prestación dun servizo.
A Audiencia entende que esta condición é "desproporcionada, deixa á vontade do acredor o cumprimento do contrato e vulnera as normas de carácter imperativo".
Tamén de "desproporcionado" que se fixe o xuro de mora no 18% anual e destaca que está 14 puntos por enriba do interese legal, supera en 11 puntos ao de demora tributario, é sete puntos superior ao xuro de mora das operacións comerciais entre empresas e entre estas e a administración, e multiplica por catro o interese remuneratorio. Así mesmo, supera en máis de catro puntos o xuro de mora máximo nos contratos de crédito ao consumo.
En canto á cláusula que faculta ao banco para declarar vencido o contrato e reclamar a totalidade do importe prestado, con intereses, gastos e costas, pola falta de pagamento de calquera cota e polo incumprimento dalgunha cláusula do contrato, a sentenza estima tamén que é abusiva.
Neste punto remítese ao Tribunal Supremo e ao Tribunal de Xustiza da Unión Europea para argumentar que tal cláusula esixe como "requisitos ineludibles" que o consumidor incumprira unha obriga "que revista carácter esencial" no marco da relación contractual" e que o incumprimento "teña un carácter suficientemente grave" en relación á contía e duración do empréstito.
SERÍA UNHA SANCIÓN "DESPROPORCIONADAMENTE ALTA"
No caso concreto, apunta o texto, a hipoteca era de 100.000 euros, cun período de devolución de 30 anos e en 260 cotas mensuais. Os clientes pagaron 47 cotas e desatenderon catro, por importe de 1.285,34 euros e uns intereses ordinarios de 2.444,43 euros, polo que o incumprimento equivalía ao 1,28% sobre o principal. Admitir o vencemento anticipado neste caso, agrega, sería unha "sanción desproporcionadamente alta ao consumidor".
A sentenza indica que a apreciación do carácter abusivo implica que as cláusulas declaradas nulas se terán "por non postas". Así, no que respecta ás atribucións dos gastos, remítese ao previsto nas leis en defecto de pagamento.
No caso da cláusula de vencemento anticipado, aplicarase a regulación xeral en materia de resolución contractual: e en cando aos xuros de mora, o documento establece que se aplique o disposto no artigo 1108 do Código Civil.
REXISTRO DE CONDICIÓNS XERAIS DA CONTRATACIÓN
Así mesmo, o fallo ordena a inscrición da sentenza no Rexistro de Condicións Xerais da Contratación, co fin de evitar que volvan utilizarse a partir deste momento. Ábrese a porta, deste xeito, á impugnación de todos os contratos actuais nos que se incluíran condicións similares ás declaradas nulas.
Contra a sentenza, que non é firme, cabe recurso de casación ante o Tribunal Supremo.
