Baltar: “Ante unha situación dramática temos a deputación máis social"

A Deputación pecha un ano no que a pandemia obrigou a cambiar o guion previsto da xestión, marcada tamén pola crise en Democracia Ourensana que rompeu o bipartito goberno provincial. O presidente da institución, Manuel Baltar, amósase sen embargo optimista e convencido de que se fixeron as cousas ben, con capacidade de resposta inmediata. Non ve tan clara unha solución para o Concello de Ourense, un problema no que pon a pelota no tellado do líder do PSOE, Rafael Villarino, ó que –sen nomealo expresamente– dedica palabras moi duras. Por desgraza, pandemia é a palabra do ano. Bueno, a palabra do ano é Nós, dentro desa positividade que debemos exhibir, pero é certo que a palabra pandemia está incorporada, como desescalada ou confinamento. Serviu para aprender cousas e esperemos que con esa vacina, que é un milagre que se conseguira en tan pouco tempo, poidamos empezar 2021 con certas doses de optimismo. Que se fixo ben e que se puido mellorar? Aínda que poida parecer unha interpretación con sesgo político, creo que España ocupou os primeiros lugares en infectados e falecidos, sen saberse moi ben por que non houbo anticipación. E a nivel autonómico están aí os resultados dunhas eleccións, coa única maioría absoluta. O presidente Feijóo estivo á altura e nós desde a Deputación tamén fixemos un traballo importante, foi sen dúbida a Deputación máis social da historia. Tendo a soltura e a eficiencia para atender unha situación extraordinaria. Os concellos tamén o fixeron ben, pese a que neste intre todavía non recibiron un euro de financiación estatal, co que a sensación é de absoluta frustración, non ten xustificación. Vostede sempre fixo bandeira da planificación, ter unha folla de ruta. Custoulle adaptarse á excepcionalidade da pandemia? A folla de ruta é a mesma e estase desenvolvendo con total normalidade. Ademais fomos capaces de reaccionar ante unha situación tan dramática. De aí saíron, por exemplo, axudas directas ós autónomos (xa se repartiron 519.000 euros) que aínda hoxe algún (por Villarino) as ten impugnadas, un caso único en Europa. Hai risco de que se paralicen? Ningún. Todas as deputacións e concellos concederon axudas directas. O que pasa é que aquí temos a alguén que pensa que facer política é opoñerse a todo, incluso ós 5.000 autónomos que dinamizan o territorio e crean emprego. Reivindica que as deputacións teñan un papel activo na xestión dos fondos da recuperación. Non só Ourense, eu presido os gobernos provinciais de Europa e todos reivindican que nos recoñeceran o papel na xestión sendo beneficiarios directos. Na FEMP demandamos ese protagonismo das provinciais, porque os concellos son os máis cercanos ós cidadáns, pero a administración máis cercana ós concellos son as deputacións. Máis nunha provincia como a nosa, con concellos pequenos. Sen dúbida, Bruxelas debe ser consciente de que para lograr unha afección coas institucións comunitarias, debe verse que lle importa o territorio con indiferenza de canta xente resida. A cruzada que mantemos é planificada, está ben falar de descentralización, pois temos os organismos perfectos para facelo. Que podemos esperar dos orzamentos provinciais de 2021? Fundamentalmente a cooperación cos concellos, que é o noso ADN, a aposta polo medioambiente, 2021 será o ano da externalización da recollida de lixo, sen olvidarse do eido cultural, un factor diferenciador. Preocúpalle a caída de seis millóns no orzamento? É unha redución técnica. Cando fagamos os axustes en abril, vendo o resultado orzamentario e a capacidade de xerar fondos comunitarios, farán que esa pequena reducción sexa unha anécdota. Fala sempre de aprobar en setembro os orzamentos. Non lle preocupa a situación do goberno provincial a raíz da crise en DO? En absoluto, somos un goberno capaz de falar de calquera cousa, valorar o talante construtivo da oposición e chegar a acordos. Na crise económica falouse de reducir institucións, tocar as deputacións. Xa non queda nada. Se se suprimisen as deputacións, teriamos problemas inabordables. Que lle pregunten a calquera alcalde as vantaxes de contar cun organismo provincial. Non existe o debate de suprimir as deputacións, pero si o do plan único. Entende isto? O plan único nace dunha gran mentira, da coalición PSOE-BNG de suprimir organismos sen ter en conta as consecuencias, facer sumas e restas nun folio en branco sen entrar nas cuestións. Eu cun plan único non podería, por exemplo, aportar a metade do que custa o centro de FP, do parque acuático de Monterrei, as axudas a autónomos. Non se podería facer xestión? Serían case un caixeiro? Nós damos a mesma cantidade de fondos nos diferentes plans para os concellos e despois hai cantidades froito da boa xestión económica que provocan os famosos remanentes, que o Goberno central nos quería quitar, para atender proxectos plantexados por concellos e hai 25 ou 30 que non teñen presentado ningún. Pero o que non pode esquecer a oposición é que hai 54 maiorías do PP, 14 do PSOE e 4 do BNG. O resultado desas subvencións nominativas reflicte a capacidade política de cada ente local, con gobernos lexítimos. É fluída a relación co presidente da Xunta? Absolutamente, falamos diariamente e iso é fundamental, contar cun presidente ó que non hai que explicarlle as necesidades de Ourense porque as coñece, é unha vantaxe. Está ben tratado Ourense pola Xunta? Si, porque eu coñezo a situación xeral. Vimos dunha etapa moi difícil, Feijóo recuperou a Xunta en 2009 en plena crise, cos orzamentos máis reducidos e agora creo que o 2021 vai ser bo, os orzamentos reflicten os grandes proxectos que necesita Ourense. Feijóo dixo que non pensa presentarse ás vindeiras eleccións. Como ve isto? Eu creo que irá por unha quinta vitoria. Vaino animar a que se presente? Seguro, pero non só eu. Non hai ningún político en España con máis forza que el, xa lle gustaría ó inquilino da Moncloa. A sucesión de Feijóo vai ser Feijóo. E non pode ser un problema iso? Que a xente pense que non hai plan B. Hai plan B, C e D. Tamén a xente pensaba que despois de Fraga se ía desfacer todo e mira, Feijóo está a punto de superalo. Son grandes liderados. A victoria de 2009 cimentou a Feijóo pero tamén aniquilou as capacidades e ambicións das formacións do bipartito. O PSOE anda vagando e o mesmo o BNG. A gran vantaxe do PP en Galicia é o galeguismo. Aquí en Ourense intensificarase. Claro, o galeguismo é clave. 2020 é o ano do centenario de Nós. É de xustiza recoñecer ese gran legado, nós fixémolo co premio Otero Pedrayo. Lamento que outra institución non se sumara e non se lle recoñecera co Día das Letras Galegas. Como lle explicaría a alguénde fóra o que era esta xeración? É un berce importantísimo do galeguismo, fixeron que Galicia tivera unha presenza e sentimento, o autogoberno que desfrutamos, non sería posible sen un movemento así. Outros territorios non teñen esta sorte. Eses territorios chegarán en AVE en 2021? Non son optimista. Creo que falaremos do 2023. Comprometer datas é sempre arriscado, pero eu quédome co que os madrileños terán xoias como a Ribeira Sacra a dúas horas. Será Patrimonio da Humanidade? Será unha realidade antes do verán. Estou satisfeito de ter iniciado ese camiño en 2013. Toda a provincia será Patrimonio Mundial. Non se ve solución para a cidade. Poden pasar moitas cousas. Hai temas pendentes de resolver pola xustiza. Nós tivemos xuntanzas con Jácome unha vez que saíron as peticións de información e consideramos que tras non ser facilitadas respostas, non podiamos compartir goberno, porque son asuntos de altísima gravidade. Hai outra proposta nosa de solucionar co PSOE en dous minutos, aquel que se resista a aceptar a proposta é o que está mantendo a agonía do Concello. Cre entón que a responsabilidade é de Villarino? Absolutamente. Se me din que eu son o problema e a situación é tan estrambótica, a solución é clara. E vostede non se sinte responsable? Arrepíntese do pacto con Jácome? Eu non me arrepinto dese pacto, daquela era o posible e deu estabilidade á cidade, aprobando orzamentos, a Deputación funciona con normalidade. Xurdiron dúbidas evidentes sobre DO, postas de manifesto polos seus propios membros, e o PP fixo o que tiña que facer, pedir aclaracións que non chegaron, DO estoupou e para nós seguir cun goberno con esa sombra non era unha opción aconsellable. Comparte o veto a Villarino? Vostede rexeitaba os vetos cando Ciudadanos o fixo con vostede. Si, pero hai casos e casos. Falamos dunha persoa reprobada pola Deputación por facer da mentira e descualificacións a forma de facer política. Ten recorridas as axudas a autónomos. Non se pode ser só máis mala persoa, senón máis mal político. Cre que o problema de Ourense se resolverá en 2021 ou dentro dun ano falaremos disto? Pode que esteamos falando disto. E todo pola negativa do PSOE a aceptar unha solución lexítima. O PP fixo os deberes, ten a lexitimidade para pedir seguir formando parte do goberno. Sei que lle gusta falar de política. Hai Goberno central para rato? Creo que é o peor goberno da democracia, hai que ser moi voluntarista e militante dos partidos para cualificalo de un supergoberno. Pero parece que hai goberno para tempo. Si, pola división na oposición, un tema no que temos que entoar o mea culpa. Os votantes tradicionais do PP reparten en tres as posibilidades. En Galicia e Ourense non pasa. Quizais pola mensaxe máis contundente e diaria, porque a nivel nacional houbo unha muda na dirección nacional do PP, pola aparición de Vox e Ciudadanos, unha división que fai presaxiar que é bastante difícil, polo que debemos esforzarnos e pór negro sobre branco as cuestións inauditas deste Goberno. Fala de Vox e Cs. Non entenden Galicia? Non a entenden.Tratan a Galicia como outros territorios e unha nacionalidade histórica como esta merece unha reflexión e determinados dogmas e proclamas nacionalistas de España aquí non teñen cabida. Aquí temos o galego, unha lingua é unha riqueza para o país, a lingua de Galicia é o galego e non outra. Ata que non asimilen esa cuestión serán forzas testimoniais.