O cheiro a licor café asolaga os momentos festivos dos ourensáns; o seu sabor doce e cremoso, xa non digamos.
É a bebida alcohólica de alta gradación (15-40º) que máis une na provincia, sempre está presente sexa o contexto que sexa. Baixa lento pola gorxa ata pousar, e aí é cando un dáse conta de que, excepcións aparte, ten algo de especial. Xa sexa caseiro ou de produción industrial, tanto os oriúndos como os estranxeiros catalogan o “elixir” de Ourense como o mellor de Galicia, os expertos corrobórano.
É recorrente ao falar de bebidas alcohólicas citar ao rei Sabio, Don Alfonso X, quen xa encomiaba no seu tempo as bondades dos caldos ourensáns. Co paso do tempo e aproveitando esa calidade de uva, na provincia foise desenvolvendo unha importante industria dedicada á elaboración e mellora duns viños que actualmente gozan de gran prestixio a nivel mundial.
Xunto a estes caldos, Ourense sempre tivo unha gran tradición nos destilados e, sobre todo, os derivados do bagazo. Hoxe imos tentar lembrar algúns destes produtos dos que a maioría foron vencendo o paso do tempo e con moi poucas variacións continúan acompañando nas sobremesas e faladoiros de moitos de nós.
O rei destes licores, ao que se atribuíron calidades como dixestivo, tónico, antitusivo e “man de santo” para arrefriados, entre outras moitas, é sen dúbida o licor café (a máis coñecida deste tipo de bebidas é a queimada, pero non me atrevo a considerala soamente ourensá, por ser patrimonio de todos os galegos). Sorprenderavos coñecer o fácil que segundo os nosos avós era a súa elaboración en caso de urxencia: Nunha cunca de barro se é posible poñemos todo ou augardente que consideremos que se vai a consumir. E un “moito máis” xa que sempre queda escaso. Engadimos azucre en cantidade, ao gusto dous consumidores, e prendémoslle lume mentres removemos para axudar a desfacer ou azucre, cando empece a afrouxar a chama, ver encima dá cunca ou contido dunha cafeteira de café recén feito que remate por apagar a chama, remóvese lixeramente e sérvese en recipientes pequenos.
Esta fórmula, que segundo contan curaba todos os males e permitía estar sete días sen durmir, estaba moi en boga alá polos comezos do século XX, recibindo o nome non oficial de calloubada (1916, Vilar de Barrio).
Lembrade que recoméndase o consumo responsable de todas as bebidas aquí citadas.
