Opinión

AVANZAR NA IGNORANCIA

Aidea que estou tendo ultimamente é que a ignorancia produce grandes obras. Talvez pareza unha idea ridícula, equivocada, pero no fondo é irreprochable e redonda. Nunha entrevista recente, Fabio Morábito sostiña que un escritor é, en rigor, alguén que non sabe escribir. Ao principio non entendía, pero parecía evidente que alguén que se pronunciaba neses termos misteriosos estaba accionando unha bomba invisible. Fixen o que hai que facer nestes casos: fuxir, pensar noutras cousas. Non pensar. Como era previsible, o enunciado acabou regresando polo seu pé, pero esta vez claramente descrito. Morábito falaba da necesidade de traballar coa ferramenta que outorga a ignorancia. Un novelista ten que ignorar. Unha idea clara nunca pode ser superior a unha dúbida, incluso a un erro. César Aira sostén a miúdo que cando se comete un erro, cando algo sae mal, non hai que cambialo, non hai que corrixir, senón seguir cara adiante. Ás veces, seguindo adiante ?engade? os erros capitalízanse e deixan de ser erros.


Un escritor debe acometer novelas que non saiba escribir, que o aboquen ao fracaso. Hai que fracasar de novo cada vez. Ese é o programa do verdadeiro escritor. Acabar con todo aquilo que o faga sentir seguro como novelista. Só así, talvez, non fracase. Probablemente estas condicións sexan as únicas nas que o imposible pode facerse realidade. Nalgúns oficios hai que atopar a determinación e a forza necesarias para tomar sempre camiños de perdición. A dirección correcta é sempre a dirección equivocada. Entre dous camiños, elixir o que non é. Os acertos que se seguen do coñecemento non deparan a miúdo máis que aburridas emocións.


É imprescindible que un autor, en cada momento, sinta que non ten nada que ver co que está escribindo. A filosofía sería que, nese intre milagroso previo a redactar as primeiras palabras, o novelista declare a intención de escribir a novela que non sabe escribir. En literatura, como noutras facetas da vida, non convén dispoñer de plan. E se existe un plan, é imprescindible saírse del. Juan José Becerra mantén que escribir 'é unha secuencia onde un escribe coa man e borra co cóbado'. O feito de borrar, no sentido de escribir contra o que un sabe, parécelle unha operación obrigada para un escritor. É no naufraxio, na ignorancia fronte ás decisións que se deben tomar, onde o home está máis seguro e próximo a acertar.

Te puede interesar