Non deixan de sucederse as datas históricas. Cada semana hai un dato, un evento, que hai que pronunciar en maiúsculas. Esvaecéronse os límites. Todo é proverbial. Todo é lendario. Todo é irrepetible. Nada coñece parangón. Todo entra nos anais. Cantas veces, nos meses que levamos de crise, escoitamos dicir isto pasará á historia? Nin se sabe.
Eu, loxicamente, non levo conta desas cousas, pero o goteo é insoportable, abafante. Non é que o meu tempo sexa precioso, ou que sempre teña moito que facer, pero en todo caso perdo o meu tempo contando outras cousas. Non máis útiles, nin menos estúpidas, pero outras.
Non obstante, estou en disposición de afirmar que a expresión isto pasará á historia, ou a variante isto é histórico, pronúnciase corenta e tres mil cincocentas seis veces ao longo dun día en todo o mundo. Como sei isto? Se llo revelara tería que matalo. Basta que saiba que a miña credibilidade non é menor que a de James Ussher, aquel célebre arcebispo anglicano do século XVII que atopou, mediante un coidadoso estudio do Xénese, que o home foi creado o 24 de outubro do 4004 a.C., ás nove da mañá. Volvendo ao comezo, hai que manifestar que o concepto histórico, dadas estas magníficas cifras, perdeu toda significación. Baleirouse. A historia é máis ou menos aquilo que pronunciou Hamlet: palabras, palabras, palabras. De feito, hoxe se algo é histórico é porque está trillado e resulta insubstancial, popular, costumista. Nesta orde, ou noutra. Se cada día é un día histórico; se cada semana asistimos a unha mala noticia histórica; se as catástrofes ineludiblemente teñen carácter histórico todas, todas, todas, sen excepcións; se cada cifra, manifestación, discurso, primeira pedra, son históricos, entón a historia en efecto volveuse unha marmita na que non hai nada.
Borges advertía, nun pequeno texto de 1952, que as xornadas históricas teñen menos relación coa historia que co xornalismo. O escritor arxentino sospeitaba que a historia, a verdadeira historia, era máis pudorosa, e que as súas datas esenciais poden ser, durante un largo tempo, secretas. Talvez hoxe, cando parece que non se move nada, se estea cocendo un día inesquecible ás agochadas.
