Cada seis meses, penso na miña identidade. Fago, como se dixéramos, unha autoexploración. Só formulando algunhas preguntas, e agardando a que broten as respostas, desalentadoras. O exame leva dous minutos. Tres, como moito. Non cambiou nada dende a última vez. Un amplio baleiro domina ese val que é a miña identidade. Non quixera ser presuntuoso, pero sigo tendo de min a imaxe dun pallaso que, de cando en vez, di estupideces. Non creo en nada, por norma xeral, pero en relación á identidade, teño que dicir que creo no domicilio, é dicir, na morada fixa e permanente dos individuos. Parece unha estupidez, pero como xa dixen, posúo esa virtude. Aí, relativamente sometido no espazo, un tende a establecer vínculos íntimos con obxectos máis ou menos inanimados, pero que moldearán a súa biografía máis que calquera nacionalismo. Falo de libros, cheminea, galletas, cds de música, teléfono fixo, visitas ocasionais, algúns videos en formato vhs, sofá, colección de porno, pósters de Drazen Petrovic, tixola do magosto, internet e, loxicamente, cortaúñas. Acaso algo máis que esquezo, pero pouco. Nos obxectos caseiros estamos, a grandes trazos, os individuos. Isto é, tal como eu vexo o debate, o que constitúe a miña identidade.
Claramente, outras persoas ven na pertenza a un territorio e a unha historia a fórmula que explica o que son. De puta madre. Esa xente, probablemente, está chea de razón, e nin o cortaúñas, nin aquela camisa, nin determinada combinación de novelas, nin a butaca, nin o Alemaña-Francia do Mundial do 82 gravado en vídeo, forxaron a súa identidade. Eu tendo a unha simpleza radical, pelada, como cando un bebe vodka só. Non me dá grandes resultados, pero cando me situei na outra tendencia, foime peor. Christian Lacroix, nos anos 90, advertiu que 'é terrible dicilo, pero a miúdo a roupa máis atractiva é a da xente máis pobre'. Unha frase así ofrece esperanzas aos que vemos na identidade unha cousa, ante todo, doméstica, pouco sofisticada. Case trapalleira.
O misterio, ás veces, está en ser previsible. Lembro cando un xornalista lle preguntou a Rosa Chacel en que obra traballaba. Ela dixo que quería rematar unha novela que se titulaba El pozo artesiano. O xornalista preguntou de que trataba a novela. Rosa, irritada, replicou: 'Pois de que vai tratar, criatura? Dun home que camiña polo campo e atópase cun pozo artesiano'.
