Son un tipo medorento, desa clase de xente que sente terror fronte a unha ameaza exterior, pero tamén diante dunha reprensión interna. Nada máis turbador, precisamente, que o sobresalto dunha obsesión, provocada por unha pantasma que subsiste sen abandonar o ámbito persoal. Digamos que lle teño medo a isto, a aquilo e ao outro, nesta orde. A inintelixibilidade do medo depara modalidades de pánico de toda clase. Coñecín a alguén que sentía horror diante do son da electricidade. Nada fóra do común se o comparamos con outro coñecido que experimentaba pánico diante dos botóns, o que o obrigaba a vestir prendas con cremalleira. Persoalmente, experimento pánico diante de certas palabras. No caso dalgúns substantivos, a simple pronunciación ou lectura dáme arrepío. Incluso algúns verbos teñen a capacidade de encollerme no meu asento.
Tiña isto por relativamente normal, na medida que aquel compañeiro pensaba que moitas outras persoas saían correndo diante dun botón negro. Fun comprobando que lonxe de resultar común, era atípico. Non me preocupaba. Posuía inquietudes máis axexantes. De feito, hai algúns meses espertou dentro de min un pánico superior a calquera outro, inxustificado, inexplicable, pero máis paralizante e auténtico que os anteriores. Fálolle do pronome 'eles'. Tallón é idiota, dirá vostede. Talvez. É curioso, pero á posibilidade de ser idiota, rematadamente imbécil, un pallaso, non lle teño medo. 'Eles', en cambio, ten a capacidade de espavorecerme. Non advirte que este pronome se volveu raro, distante, desapiadado, egoísta? É como esas persoas ás que coñecemos de toda a vida, ata que un día comezan a comportarse dun xeito estraño. Vólvense solitarias, ariscas, e unha mañá, de socato, lemos no xornal que mataron aos seus pais; ou que os botaron da casa. 'Eles' volveuse algo alleo, ameazante. Nunca este pronome persoal estivo máis separado do resto. Afastouse desa maneira que a persoa coñecida de toda a vida se volve taciturna e conspiradora. Cambioulle o carácter. Detrás do morfema deixou de residir simplemente a categoría da persoa gramatical. Tamén hai un monstro, ou varios monstros. Non sei por que, pero se antes 'eles' eran, no fondo, xente familiar, hoxe son inimigos, unha forza imparable, unha sombra que non deixa de crecer. Como non temerlle? Por outra parte, comezo a desconfiar do 'eu'.
