Colecciono xestos. Son poderosos. Están pensados, como os poemas de Mallarmé, para iluminar, para refrescar e para explotar. Na expresión que despiden determinadas manobras metafóricas collen, ás veces, todos os dicionarios e todas as enciclopedias. Un xesto, un xesto representativo, evitaría moitas páxinas de libros, moitas liñas de xornal, infinitos discursos, horas de estar falando inutilmente. Non me gusta esaxerar, así que amosareilles algún xesto da colección, para que mida vostede. O 4 de outubro de 1985, durante un partido de terceira rexional que enfrontaba aos equipos de Muiños e Cualedro no campo de Murgueimes, entrou un can no terreo de xogo. Non sei de que tamaño nin de que raza. Só era un can. Os xogadores acenáronlle, perseguírono, asubiáronlle, etcétera, pero o animal mantívose no campo, como un revulsivo máis do xogo. Mais a paciencia do árbitro, o señor Rivera, coñecido como La Ley, esgotouse. Alí mandaba el. Anoxado porque o animal impedía a continuación do partido, botou man das tarxetas. Nunha manobra de autoridade, lexislativa, amosoulle o cartón vermello. Non se sabe como, pero o can entendeu: abandonou o campo. O público captou o poder do xesto arbitral, e festexou a expulsión como se fora unha sinfonía.
Estes días que os mineiros chilenos están en boca de todos, procede reparar nun xesto que se dirimiu nas primeiras horas despois de que advertir que estaban vivos. Levaban vinte días atrapados, cando algúns traballadores reclamaron un trago como deus manda. Expostos ás infeccións, vivos, en definitiva, cando normalmente debían estar mortos, só suspiraban por un grolo. Non pediron un televisor, un videoxogo, un capricho. Só unha botella. A única esperanza está alí, no fondo da copa que agarda, pensaba Malcolm Lowry.
Falando de escritores, Evelyn Waugh concedeulle unha entrevista a The Paris Review en 1963. Invitou ao entrevistador á súa casa. Nun momento dado, coas preguntas a piques de aflorar, Waugh dirixiuse a baño dicíndolle ao xornalista que, se non lle importaba, marchaba á cama. Cando regresou do lavabo, xa traía vestido o pixama. Colleu un puro, acendeuno e, en efecto, meteuse na cama. 'Traia unha cadeira', díxolle ao xornalista. Eis o xesto. Non sei se queda claro, pero creo que perdemos moitas forzas na comunicación que quedaría perfectamente substituída cun aceno.
