Os resultados das PASO na Arxentina foron un mazazo que non esperaba a esquerda e as forzas progresistas sistémicas, reunidas na Frente de Todos, e cuxo referente é Alberto Fernández que preside este país dende decembro de 2019. As actuais son eleccións de media lexislatura, que poderían modificar ambas cámaras do Parlamento Nacional, así como as provinciais e municipais. Aínda que as PASO só son unha peneira pra excluír ás forzas que non atinxen o 1.5% dos votos, tamén serven como proceso democrático pra designar os candidatos/as dos partidos. Ademais marcan unha tendencia, neste caso favorable á oposición ao Governo. A forza do Presidente perde uns 18 puntos con respecto ás PASO de 2019. O descontente co Executivo tamén se reflicte no ascenso dunha forza á esquerda do FdeT como é o Frente de Izquierdas y Trabajadores (FIT) que acadou un 7,1% dos votos (1.613 mil).
Os resultados fixeron estoupar todas as alarmas na coalizón governante, onde comezaron os debates respecto dos erros e rectificacións necesarias, pra intentar corrixir as intencións de voto pras eleccións do 14 de novembro. Segundo o economista e analista arxentino Eduardo Lucita: “O clima preelectoral non foi o mellor. Non foi só pola pandemia, os medos ao contaxio, incluso o rebrote da variante Delta. A apatía e o desinterese dominaron a escena como reflexo dunha campaña carente de ideas e un serio debate político, isto comprobouse na abstención do 33%, o peor rexistro desde a reincorporación do réxime liberal-democrático”.
Aínda que no plano da loita contra o covid-19 a Arxentina sexa un dos países de América Latina con maiores taxas de vacinación (xunto con Cuba, Chile e Uruguai), as medidas preventivas necesarias agravaron a situación de moitas familias, dado o alto grao de contratos informais, ao que se engade unha inflación que come os ingresos baixos e medios, así como a cuestión da seguridade. En gran medida as dificultades teñen súa orixe na xestión económica do anterior governo do neoliberal de Mauricio Macri que hipotecou o país. Malia estes antecedentes seu partido ascende dez puntos en intención de voto respecto ás primarias de hai dous anos.
Perante a xestión de Fernández o saldo comercial exterior foi positivo en 2020 despois de moitos anos, en 12.530 millóns de dólares, e a participación do traballo no PIB pasou do 46,15% en 2019 ao 48% en 2020, mais a pobreza medrou do 35,5% no 2º semestre de 2019 ao 42% en 2020 (a estrema pobreza do 8% ao 10,5%). Agora ben, nunha conxuntura na que a maior parte dos países están facendo un enorme investimento público pra recuperar a economía e atender a situación social, como consecuencia da pandemia, algo que tamén se fixo na Arxentina no ano 2020, xa que o investimento aumentou nun 52,7% fronte a unha inflación do 36,1%, porén non sucedeu así no ano 2021. Este ano o medre do gasto público foi até agora do 14% mentres que a inflación atinxiu o 46,3%. Ou sexa, houbo un retroceso no investimento que afectou á economía e ás achegas sociais. Esta actitude estaría condicionada por facer boa letra diante do FMI, co que se busca un acordo pra adiar os prazos de pago da débeda, que é unha corda no pescozo do país.
O economista arxentino Julio Gambina coida que os malos resultados da FdeT débense á falta de atrevemento, por exemplo cando se deu marcha atrás á nacionalización da empresa Vicentin, vinculada con accións fraudulentas, e na pouca firmeza nas negociacións co FMI e o Club de Paris... “Castigouse o non cumprimento dun imaxinario de restauración de dereitos perdidos na etapa macrista”. O Governo fará agora os cambios necesarios tanto de cargos como de liña de actuación?... Son retos que teñen importancia pra Arxentina, mais tamén pra consolidar os cambios na América Latina.
