Foísenos, amigo lector, outro dos nosos artistas, dos grandes. Un home que non era só pintor, senon tamén filósofo e poeta, porque nel a arte fixo un templo enorme para morar alí, no seu gran corazón. Foisenos un artista que nos confesaba,naquela charla gloriosa, que acudira moitas veces ó Museo do Prado para descifrar os segredos das Artes Plásticas: 'Fun varios días por alí e un diles, atopeille o segredo da pincelada -que non da pintura- nas mans dunha principiña dun cadro de Velazquez, entón dixen: Aquí está'. Dende entón comezou un camiño sen fin, un roteiro coa Arte como aliada, como Musa que alenta ó camiñante. De Dios foi un dos compoñentes do grupo dos 'Artistiñas', aqueles mozos con ganas de contar algo, de ser algo, de aportar algo, de construir construíndose. Dicía dos seus compañeiros (Buciños, Acisclo, Manzano e Quessada, Xavier Pousa) que os 'unía unha fraternidade moi forte, aceptando diferencias abismais. A mín chamábanme o existencialista, porque era silencioso, máis ben mirón, gostábame tomar certa distancia?' O que non dixo -quizais por humildade- é que era a el a quen lle chamaban 'o mestre'. Coincidindo no 2008 coa exposicion retrospectiva que sobre el fixo Caixanova, na que recollian 50 anos de creación, foi tamén homenaxeado polos Amigos da República. Insistía en que 'este non era o futuro que esperabamos os do Volter, nós eramos libertarios onde a liberdade nace dunha gran responsabilidade. Agora hai moito ruído, hai máis trivialidade de cousas serias, non se poden converter as ocorrencias en opinións'
Recentemente vivía en Tui, pero sempre lle gustaba recordar aquel Ourense entrañable no que beberon das fontes dos nosos intelectuais. Lembraba a Vicente Risco e destacaba del 'era unha intelixencia e bondade que sería bo recuperar en tódolos sentidos xa que por razóns daquela contenda terrible quedou nunha situación de incomprensión, nunha situación de equilibrio inestable. Cando estaba con el, eu sempre estaba caladiño, pois rezumaba esa serena intelixencia, un refinamento nos costumes fundamentais, era un home do seu momento intentando desentrañar a realidade.' De súpeto o noso Xosé Luis de Dios transforma a súa maneira de falar, ínflase como un globo, ensánchase no sillón e cun xesto teatral imposta a sua voz para contarnos o seguinte: 'Menos mal que Risco contaba coa alma protectora de Otero Pedraio, un home de elocuencia arroiadora que ainda que falara para ti parecía estar ante unha asamblea na Antiga Grecia'. De pronto outra expresión, outra escea, agora entraba no recordo outro personaxe: 'A Xocas elevaríao ós altares. Hai seres -dicia con dozura- que teñen luz divina, unha cousa neles que xenera unha estraña enerxía de benevolencia, un deles era Xocas'.
Gracias a esta conversa con De Dios, achegámonos ó manual, ó ideario que movía e estimulaba o labor destes nosos 'artistiñas' que con ansias de mellorar o mundo reuníanse no Volter, quedando para sempre neles, como semente, a alma sensible de Risco, a elocuencia de Pedraio, a anxelical enerxía de Xocas e a maxia daquel Ourense bautizado co duende do compromiso porque 'na pintura -insiste Xosé Luis De Dios- coma na poesía e na música hai que implicarse'. Como bo galaico definía a morte como parte da vida: 'Nós convivimos tamén cos nosos mortos, a presencia do recordo enche a ausencia. En realidade un sofre un proceso de metamorfose? sempre te acompaña a mellor xente que soñaches'. Dicía que non se podía vivir sen amor, sen paixón, sen 'eso que conleva ó esplendor da vida e da beleza. O inefable hai que sentilo, non se pode expresar con palabras, pero si se pode manifestar a alegría e os amigos?' Sempre cos amigos na boca e no corazón. Perder a este home que nos contaba a través dos seus cadros historias da vida, que eran á vez unha sinfonía musical, e un melódico silencio poético, é perder a un ser humano de exquisita grandeza espiritual, quen coa súa capacidade de crear arte adornou, sempre alá a onde foi, o nome de Ourense. Botaremos en falta a súa conversa sabia, atinada, equilibrada e serea. Botaremos de menos a quen era un incansable viaxeiro, quen no seu taller de Tui relía sempre unha frase coherente e fermosa que lle axudaba a pintar. Hoxe escollémola para que trace no aire unha estela de amor que armoniza, con este olor a eternidade:
'O POETA TRAE DE LONXE A PALABRA
Ó POETA LÉVAO LONXE A PALABRA'.
