Galicia é hoxe, toda ela, un enorme e exuberante xardín. “Ben veñas maio, o millor mes de todo o ano”. Xestas amarelas que a duras penas sosteñen o peso dos ramallos floridos. Vellos sabugueiros coa puntilla fina das inflorescencias nos cadabullos das leiras. Margaridas brancas e amarelas cubrindo as bermas de estradas e camiños. Madreselvas perfumadas, hedras e dulcamaras agatuñando polo arboredo. Pequenas queirugas pintando a faciana colorada dos montes máis altos. Fentos de grandes e verdes frondes acompasando o regueiro. Carpazas brancas e amarelas. Vellos carballos de grises e engurradas tonas. Respectables caracochas coa memoria espantada polos incendios. Estraloques vermellos inclinándose ao noso paso... e cereixas grosas e brillantes por riba da cabeza.
“Come, paxariño, come, veremos as que me deixas”.
Milleiros deles afánanse estes días en sacar adiante as súas roladas. Cantos, asubíos, chirlos e rechouchíos, berros e alarmas, melodías amorosas e severos desafíos. Todos: papuxas, lavercas, merlos e ferreiriños, picafollas e cotovías, avións e andoriñas inmersos no sublime proceso da Creación, un misterio que hoxe, logo de miles de millóns de anos, aínda non sabemos por que comezou.
“Pola Santa Cruz (3 de maio) o lobo e o corvo nados, e o raposo medio criado”. “En maio, sete lebres e un galgo”.
Neste mes gorgolexan as fontes e brincan e choutan os regueiros camiño do val. E nós, camiñantes silandeiros, comprometidos coa paisaxe que nos rodea e embelesa, facemos unha paradiña no vello lavadoiro para refrescar a cara e beber un grolo. Saboreamos, lentamente, o sangue que flúe polas veas desta terra abundante e xenerosa, mentres o resto do mundo devece pola auga de maio, un mes pródigo e inesperadamente dadivoso. Non só porque foi, como sempre, “florido e fermoso”, senón porque, cando ninguén daba un peso porque caera unha pinga, e algúns xa tiñan o santo no carro, chegaron as DANAS (depresións illadas en niveis altos) para convertelo nun dos máis húmidos e chuviosos que se recordan; tanto que no levante choveu máis nun só día que en todo o que vai de ano. De seguro que Santa Rita (22 de maio) tivo algo que ver. “Maio, maión, moitas flores e trebón”. “Auga de maio, non fai dano”.
Como non lembrar estes días frescos e recendentes a Rosalía, á “probe da tola” que levaba na fronte unha estrela e no bico un cantar, a dicir do autor de “O Maio”. Recordan o disco de Luís Emilio Batallán que nos puña a pel de galiña nos anos setenta?... A Rosalía e á súa obra inmortal, cuxa publicación marcou o día das letras galegas o pasado dezasete:
“Lagos, cascadas, torrentes, veigas floridas, vales, montañas, ceos azuis e serenos... horizontes nubrados e melancólicos... ribeiras apracibles e sereniñas, cabos tempestuosos que aterran e admiran pola súa xigantesca e xorda cólera.... mares inmensos que non hai pluma que poida enumerar tanto encanto reunido.
A terra cuberta en tódalas estacións de herbiñas e de flores, os montes cheos de pinos, de carballos e salgueiros, os lixeiros ventos que pasan, as fontes e os torrentes derramándose en fervenzas cristalinas, vran e inverno, xa polos risoños campos xa en profundas e sombrizas corgas.
Galicia é sempre un xardín onde se respiran aromas puros, frescura e poesía”.
Lugar máis hermoso
no mundo n’hachara
que aquel de Galicia,
¡Galicia encantada!
Galicia frorida,
cal ela ningunha,
de froles cuberta,
cuberta de espumas,
de espumas que o mare
con perlas gomita,
de froles que nacen
ó pé das fontiñas.
De valles tan fondos,
tan verdes, tan frescos,
que as penas se calman
nomáis que con velos;
que os ánxeles neles
dormidos se quedan,
xa en forma de pombas,
xa en forma de niebras.
Hoxe as rulas que chegaron o día dez rulan por ti, querida...