A Fiscalía abrirá dilixencias e o Concello de Ferrol porá en marcha unha investigación interna
A Xunta de Galicia abrirá un expediente informativo para pescudar as causas dos altos niveis de trihalometanos que deixaron sen poder consumir auga a máis de 150.000 veciños de Ferrol, Narón, Fene, Mugardos e Ares.
Así o adiantou a delegada territorial da Xunta, Belén do Campo, este luns en rolda de prensa en Ferrol, tras manter unha reunión cos alcaldes de catro dos municipios afectados e a tenente de alcalde de Narón, ademais de técnicos de Augas de Galicia.
As últimas analíticas mostran que todos os puntos afectados están por baixo dos 100 microgramos permitidos, co que á auga, desde onte, é apta para o consumo humano. En concreto, Ferrol ten 33, Narón 52, Fene 45, Mugardos 75 e Ares 42.
A delegada asegurou que é necesario abrir o expediente para "facer unha reflexión, ver onde se debe reforzar a vixilancia e saber onde estivo a orixe do problema". A isto agregou que, paralelamente, Augas de Galicia instou ás empresas municipais de augas e aos concellos a presentar un plan de limpeza das redes, instalando controis de calidade na propia Estación de Tratamento de Auga Potable (ETAP).
"LABORES INSPECTORES"
Do Campo sostén que desde a Xunta levaron a cabo "labores inspectores" durante toda esta crise e brindaron a "máxima colaboración" desde o principio da emerxencia, porque "preocupaba" o desabastecemento, pero que foron os propios concellos os que non recorreron a esa axuda que se lles brindou.
Un extremo que desmentiron tanto o alcalde de Ares, Julio Iglesias, como o de Ferrol, Jorge Suárez, interrompendo momentaneamente a comparecencia.
A delegada explica que se abre este expediente informativo "como se fai habitualmente noutros casos similares", aínda que recoñece que en 20 anos de control de augas é a primeira vez que se atopan estes niveis. "O expediente recollerá actuacións desde o 29 de xuño, cando figuran as primeiras análises alarmantes, para comprobar pautas, cronoloxías de actuacións da empresa e os concellos, así como da Xunta, para valoralo e evitar que nun futuro vexámonos involucrados noutra situación así", recalca.
CRONOLOXÍA DUNHA CRISE
Belén do Campo quixo facer fincapé na sucesión de acontecementos previos e posteriores ao anuncio público da restrición de auga. A delegada apuntou que foi o día 13 de xullo cando a Consellería de Sanidade recibiu o fax de Emafesa, a empresa mixta de augas de Ferrol, comunicando que había un exceso de trihalometanos en dúas tomas realizadas ese mesmo día e o 6 de xullo.
O martes 14, segundo a delegada, a xefa territorial de Sanidade, Cristina Pérez, contacta coa empresa para coñecer os últimos valores e as medidas correctoras a aplicar, remitindo seguidamente un fax ao xerente de Emafesa e ao alcalde de Ferrol, "dando acuse de incumprimento de parámetros e instándolles a comunicar novos resultados e a enviar un informe".
Ese mércores, 15 de xullo, a empresa manda as análises do 6 de xullo, que marcaban 168 microgramos por litro, e tanto a Consellería como a Xefatura Territorial reclaman novos resultados á empresa dese mesmo día.
Aínda sen recibir eses novos parámetros, o xoves 16 de xullo a Xefatura manda un fax e chama aos alcaldes do cinco municipios afectados "comunicándolles que deben informar á poboación que a auga non é apta para o consumo", pedindo novos resultados desde a Consellería de Sanidade e desde Medio Ambiente e "trasladándolle a Emafesa a necesidade de actuar na ETAP".
Ese mesmo xoves inícianse as reunións, que continuarían o sábado incorporándose a propia Cristina Pérez, o domingo e leste mesmo luns: "Á Xunta preocupábanos moito. Feijóo preocupouse do asunto desde que falou co alcalde de Ferrol por teléfono", manifestou Do Campo, asegurando que as dúas conselleiras tamén estaban en permanente contacto e reiterando que desde os concellos díxoselles que "había capacidade suficiente".
RESPOSTA DE JORGE SUÁREZ
O alcalde de Ferrol, Jorge Suárez, dixo non compartir "a totalidade do relato" da delegada, criticando que veña a "colgarse medallas cando o único que fixo a Xunta foi labor de fiscalización" e máis aínda "cando Feijóo estaba este domingo tomando algo na praia de Doniños cando non sabiamos se se ía a solucionar o problema".
Así, reiterou que fose necesario activar o plan de emerxencia "porque os concellos pequenos non teñen recursos suficientes", tratándose ademais de "un problema de saúde xeneralizado" que pedía unha "actuación contundente que lamentablemente non se deu".
"Agora o que toca é analizar as causas e construír en positivo un plan que sirva para que isto non se repite e, de repetirse, que as administracións actúen conxuntamente e de boa fe, sen lanzar acusacións contra o presidente de Emafesa que é o alcalde de Ferrol", sinalou, aludindo ás críticas recibidas tanto polo grupo municipal popular como polo portavoz do PP no Parlamento galego, Miguel Tellado, a través da súa conta de Twitter, onde acusaba a Suárez de saber que "a auga estaba envelenada".
Asegura que "está a desexar" porse a disposición da Fiscalía para transmitir información, reiterando que o propio Concello tamén abrirá unha investigación interna para depurar responsabilidades.
REI VARELA DEIXA O CONSELLO DE EMAFESA
Pola súa banda, o exalcalde de Ferrol e portavoz popular no Concello de Ferrol, José Manuel Rey Varela, anunciou esta mañá que o seu partido deixa "polo momento" a súa praza na o consello de administración de Emafesa.
A cadeira de Rey Varela no organismo non se ocupará mentres non se aclare o procedemento que se seguiu: "Non podemos ser responsables de actuacións sobre as que non temos coñecemento e nas que hai indicios máis que razoables de neglixencia", dixo, engadindo que "non imos asumir esa parte de responsabilidade".
O portavoz popular ha volto a asegurar que Jorge Suárez coñecía os parámetros superados o 14 de xullo e pediu "responsabilidades" por parte do alcalde.
