Anarkapulco

A mediados dos anos sesenta, un aprendiz cineasta alemán, chamado Werner Herzog, renunciou a unha beca por estudar cinema nos Estados Unidos. Viaxou ata México intentando sobrevir co contrabando de armas mentres cultivaba o desexo de fundar un Estado indio. “Pero aprendín dende o comezo que non se pode ir de forma abstracta a fundar un Estado utópico da nada sen ter ningún dereito histórico e cultural”, dixo, case corenta anos despois nunha entrevista. Os protagonistas da nova serie documental de HBO Max, Los anarquistas, parecen retomar o proxecto cultivado polo mozo Herzog. Os 6 capítulos firmados por Todd Schramke relatan o nacemento e a caída da comunidade de “Anarchapulco”, fundada polo excéntrico Jeff Berwick en 2015. Un experimento libertario que reuniu a miles de persoas – maiormente dos EEUU – en Acapulco coa esperanza de construír un mundo sen a porra do Estado e, sobre todo, libre de impostos. Anarquía, libertarismo... Son termos que pouco teñen que ver nesta serie documental coas grandes filosofías do século XIX ou coas letras de Léo Ferré. A medidas que a comunidade avanza no seu proxecto, a experiencia política-social redúcese só a unha palabra e a unha máxima: “bitcoin” e “pasalo ben”. A confusión de ideas e a pobreza dos argumentos protagonizan os convenios un ano tras outro. As inspiracións individuais e os graves problemas persoais de cada un deles acaban deconstruíndo definitivamente a comunidade e o sentido común. Nesta serie, os prólogos de cada capítulo son moi prometedores, pero o desenvolvemento do relato e o ritmo non resultan tan cautivadores. Quizais dependa da elección e a organización do material visual – en xeral pouco atractivo – ou por un exceso de entrevistas e entrevistados que, sobre todo nos primeiros 3 capítulos, repiten con frecuencia a mesma información. Na primeira metade da serie, curiosamente, os personaxes máis interesantes resultan ser os donos dun pequeno restaurante mexicano da zona que definen a comunidade como “pechada” e que “nunca se preocupou por integrarse ou aínda soamente por aprender español”. De feito o inimigo ao que tivo que enfrontarse Anarchapulco non foi a Policía do Estado, senón o capo do narcotráfico local. Nos seguintes 3 capítulos, cando a serie se convirte nun true crime, faise máis atractiva. A pesar dalgunha outra redundancia, a serie dirixida por Todd Schramke consegue, no último capítulo, facer un balance sobre o sentido desta experiencia decidindo centrarse na evolución dos fundadores da comunidade, reixeitando calquera reflexión político-social e deixando a última palabra ao espectador. A mediados dos anos sesenta, Werner Herzog abandonou cedo as súas ideas utópicas en México. Regresou a Europa e retomou o camiño do cine. Gravou as súas primeiras longametraxes, Signos de vida (1968) pero sobre todo También los enanos empezaron pequeños (1970), unha película alegórica e demoledora sobre a revolución. Podería ser interesante gravar o debate dos participantes sobre o filme nun convenio anual de “Anarchapulco”. Por suposto, a película nunca chegou a proxectarse alí.