A Fiscalía de Medio Ambiente de Galicia reclama 'mellorar a capacidade de resposta xurídica' para afrontar causas como o Prestige
O fiscal de Medio Ambiente de Galicia, Álvaro García Ortiz, ve necesario que España "mellore na capacidade de resposta xurídica" ante causas xudiciais derivadas dunha catástrofe como a do Prestige, un petroleiro de cuxo afundimento fronte á costa galega cúmprense o vindeiro luns 15 anos.
Esixir "altos estándares de seguridade na navegación" é outra demanda da Fiscalía, á que se suman tamén algúns avogados consultados por Europa Press.
En canto aos danos pendentes de abonar, as partes consultadas coinciden en que a aseguradora é o "único suxeito solvente" para facerse cargo dos mesmos. "O límite serán 1.000 millóns", lembra García Ortiz sobre a contía máxima que se podería obter.
Foi a finais de 2002 cando o xulgado de primeira instancia e instrución número 1 de Corcubión asumiu esta causa, pero non foi até outubro de 2012 cando se celebrou un xuízo no que a Audiencia Provincial da Coruña acabou ditando sentencia un ano despois, en novembro de 2013.
Nela, absolveu ao tres acusados de delitos contra o medio ambiente e danos en espazos naturais protexidos.
Tratábase do capitán, Apostolos Mangouras (quen foi condenado por un delito de desobediencia); o xefe de máquinas, Nikolaos Argyropoulos; e quen na data do afundimento era o director xeral da Mariña Mercante, José Luis López-Sors.
RESPONSABILIDADE CIVIL
Con iso, pechábase a posible responsabilidade civil, porta que abriu en xaneiro de 2016 o Tribunal Supremo cun fallo que condenaba a dous anos de prisión ao capitán por un delito contra o medio ambiente.
Xunto á responsabilidade civil directa do mariñeiro, declarou a da aseguradora, The London Steamship Owners Mutual Insurance Association; a do Fondo Internacional para a Indemnización de Danos Causados por Hidrocarburos (Fidac) e de forma subsidiaria a da propietaria do barco, Mare Shipping.
Após este fallo, a Audiencia Provincial da Coruña asumiu a execución dunha sentenza que implica avaliar os danos.
"Incluído o ambiental nos seus distintos aspectos e a indemnización de prexuízos materiais e morais, co límite das peticións formuladas polas partes nas súas conclusións definitivas", precisaba o Supremo.
Con todo, os letrados consultados por Europa Press admiten que se trata dunha "tarefa complicada" que supón resarcir a particulares e administracións, incluído o Estado español. "É conseguir que alguén pague os pratos rotos", resume o avogado Ramón Sabín, que representou a 60 confrarías de Galicia, Asturias e Cantabria.
XULGADOS ESPECIALIZADOS
"A aseguradora é o único suxeito solvente", admite, á súa vez, o fiscal de Medio Ambiente de Galicia, quen lembrou que as posibilidades son ou a execución desde España do fallo xudicial "ou demandar á aseguradora en Londres". Por outra banda, remarca que o Fidac "xa anticipou o que tiña que pagar".
Sobre as conclusións que extrae desta causa xudicial, di que son "mellorar en capacidade de resposta xurídica" fronte a un armazón de empresas "que trataron de ocultar patrimonio". "A estratexia da defensa foi encubrir os feitos", apostila sobre un xuízo que se prolongou durante meses.
"A travesía foi moi complicada", recoñece facendo uso do símil marítimo. Por este motivo, sinala que do Prestige debe concluírse que un xulgado de instrución como o de Corcubión non está "preparado" para afrontar unha causa así, e tamén a conveniencia de que a instrución sexa atribuída aos fiscais, especialmente nestes casos.
A iso, suma a petición de que haxa xulgados "especializados". Na mesma liña, precisa que a Lei de Axuizamiento Criminal "non é un instrumento válido para afrontar delitos complexos".
GARANTIR As INDEMNIZACIÓNS
Pola súa banda, o letrado Ramón Sabín lembra que, para asegurarse o cobro de indemnizacións, no seu caso optaron por un acordo coa Administración central. "Os que non chegaron a acordos seguen sen saber cando cobrarán e como", apostila. Ao fío diso, subliña que o Estado español é o que pediu "unha indemnización máis importante".
Este avogado lamenta que non se aprendeu do ocorrido. "Como buques que poden causar indemnizacións de miles de millóns de euros van cunha cobertura ridícula?", pregúntase.
Por iso, defende que se lles esixa un seguro que garanta "esas responsabilidades". "E entón a aseguradora xa se encargará de dalo aos que cumpran as condicións de navegabilidade", reflexiona.
"DEIXOUSE ESCAPAR Á CLASIFICADORA"
Mentres, Pedro Trepat, o avogado que representou a `Nunca Máis` -un movemento que xurdiu con esta catástrofe marítima e que se reactivou coa vaga de lumes-, cre que do xuízo do Prestige extráense varias conclusións.
"Que o xulgado de Corcubión non contaba con medios para unha causa desta envergadura e que se deixou escapar á clasificadora ABS", resume.
Para Trepat, en liña co argumento que mantivo `Nunca Máis`, os técnicos que fixeron as inspeccións e que outorgaron ao Prestige o certificado de navegabilidade tiñan que estar imputados.
"Foi unha decisión errónea", asegura ao entender que debía esixirse a responsabilidade civil destes técnicos e a subsidiaria da clasificadora. Na mesma liña, critica que España expuxese contra ela un preito en Estados Unidos que, finalmente, perdeu.
Así mesmo, lamenta que non se condenase a López-Sors, xa que, ao seu xuízo, a decisión de afastar o barco foi "determinante" e "agravou" os danos ambientais. Por iso, avoga por que se aprenda que "se ten que dar prioridade aos criterios técnicos e non aos políticos".
