A miúdo adoitamos falar entre as compañeiras que, dentro da idiosincrasia de Galicia, cada concello é un mundo. Cada concello ten unhas características e unha historia propia que se perciben desde o primeiro día que chegamos co equipo de traballo de campo. E dentro da realidade de cada concello, aprécianse grandes diferenzas entre as parroquias e os diferentes que o integran.
Se continuamos a debullar esta realidade, tamén se pode afirmar que cada persoa é un mundo. Coas súas inquedanzas, motivacións e historias de vida. Este rural galego tamén está atravesado pola emigración, pola precariedade que viviron as persoas que agora son maiores e pola fortaleza coa que encararon as súas vidas, especialmente as mulleres. Son as mesmas que agora falan con preocupación do despoboamento do rural e da dificultade que a miúdo teñen para acceder a servizos básicos. Quizais éstes son algúns dos moitos motivos polos que as persoas maiores que integran o noso rural son tan acolledoras.
A pesar dunha case innata desconfianza inicial, axiña din: “Ai, neniña, pasa cara adentro”. Sempre insisten en que probemos os licores que elaboran, que quedemos a merendar ou que volvamos para coñecer a familia. Pode estar relacionado co sentimento de comunidade que impregna ás aldeas, enraizado no apoio mutuo.
Impresiona ver aldeas onde só residen dúas ou tres mulleres de máis de 80 anos que viven soas e ver como se coidan entre elas. Como se intercambian os produtos da horta ou se axudan cando algunha enferma. Porque as hortas son unhas das grandes motivacións das persoas maiores. Teñen un vínculo moi especial coa natureza que reflicten no cotián. Tamén adoitan enxalzar a sensación de liberdade que senten vivindo na aldea.
Curiosamente, algunhas persoas, especialmente as mulleres, tamén falan da liberación que sentiron ó chegar a unha idade avanzada. Falando cunha señora de Vilameá (Ramirás) de 89 anos, que estivera emigrada durante catro décadas en diferentes países de América, díxome: “Estiven calada toda a vida mais agora non me penso calar nada”, mentres rifaba co marido.
