Mariloli, Ascensión Dolores Guitián Prada, a defunta en soidade o outro día na súa casa de Castelao 1, era a muller de Pepe Trebolle, “Carballeira”, o que foi xefe da Obra social e cultural da Caixa Galicia en Ourense durante os anos oitenta e noventa. Xente encantadora, tanto el coma ela. Matrimonio de Sarria, sen fillos, de bo pasar económico, establecido en Ourense por cousas do traballo. Fixeron boas migas cos do Clube Alexandre Bóveda. A cousa empezou coa excelente disposición de Pepe para con canta iniciativa se lle ofrecía: presentación de libros, organización de ciclos, publicacións con artigos dispersos de Otero, de Marcos... A sede da Aula de Cultura da Caixa Galicia na rúa do Paseo foi lugar de encontro e moita actividade, ata que con estas cousas das fusións e refusións bancarias, perdeuse a autonomía local e viñeron actos e exposicións prefabricados desde fóra. Para ben e para mal, e con honrosas excepcións.
E Pepe e Mariloli fixéronse amigos nosos. E coa xente do Clube fomos de cea e excursións e tendemos lazos. Aquí, en Baiona, algún paseo no seu barco ata as Cíes... Mariloli como todas as boas mulleres sen fillos e ás que lles gustaría telos, sempre preguntaba primeiro polas descendencias alleas e, logo falaba marabillas dos sobriños propios. Si. Mariloli e Pepe eran boa xente e todo o mundo o sabía. Un detalle. Cando se xubilou Pepe, coñecedores nós de que a el, pero sobre todo a Mariloli, lle faría ilusión ter un cadro de Xaime Quessada, fomos ata á súa casa da Lucenza para que nos fixera prezo. Antes de falar de cartos, preguntou para quen era. Dixémoslle que para Pepe Trebolle. Entón, dixo, coa súa tamén proverbial xenerosidade: “Ah. Logo nada de cartos. Regálovolo, regálollo, eu”. Aceptamos encantados, e de alí a uns días, fixémoslle chegar, en nome do Clube, un xamón de castañas. Que non é costume que se deba perder.
E Pepe, maior ca nós, xa xubilado daquela, colaborou de xeito excepcional, en primeira liña, na enfermidade de Marcos Valcárcel, sen facerlle sequera caso especial aos síntomas da súa, que, á fin, o habería levar ao máis alá con menos de vinte e catro horas de diferenza. Para faceren a viaxe xuntos. 7 e 8 de decembro de hai dez anos. Sempre lembrarei un día que en Santiago, na homenaxe a Marcos do Pen Clube no Hostal, alguén que non o coñecía, ao velo empuxar a silla de rodas do homenaxeado preguntoulle se era seu pai. E Pepe cun sorriso saudoso exclamou: “Xa me gustaría. Si, xa me gustaría”. E a Mariloli sempre xenerosa e agasalleira con todos, e que sempre apoiou a Pepe, seguro que tamén.
Ao final, pasoulle o que pasa tantas veces a unha persoa ao andarse movendo de maior. Nin de Sarria de todo, nin de Ourense de todo. Tampouco de Baiona, onde tiñan outra casa. Non topou Mariloli o seu oco de acougo ante a inmensa perda de Pepe e a falla de arrimo imposible aos fillos. O outro día, en Baiona, mirei para o balcón do seu piso coas mellores vistas da ría, e vin as persianas baixadas. Vaia, debe estar en Ourense... ou en Sarria. E pensei na tristeza da súa soidade. Mal sabía eu. E si, coas mortes súbitas e enlazadas de Marcos, Pepe, Benito e a non hai tanto de César, quedamos decimados, encollidos e esparexidos, só encontrándonos ocasionalmente na rúa. A última das veces, Mariloli faloume da soidade. De que os seus marabillosos sobriños e as irmás tiñan todos as vidas moi organizadas e ela non quería molestar a ninguén. E estaba sempre coa dúbida, se ir a Sarria, se quedar en Ourense, se achegarse a Baiona... Pobre Mariloli. Que boa xente e que mala sorte. Un bico á familia.
