O TC aclara que os concelleiros non electos, como teñen Vigo e Ourense, non poden formar parte de gobernos locais

Responde á Avogacía do Estado, que pretendía o mantemento destes cargos públicos ata a súa próxima renovación
O Tribunal Constitucional (TC) aclarou este mércores, por requirimento da Avogacía do Estado, que as Xuntas de Goberno dos Concellos 'han de estar formadas, unicamente, por concelleiros electos' tras a anulación, por inconstitucional, do precepto da Lei de Medidas para a Modernización do Goberno Local de 2003, máis coñecida como Lei de Grandes Cidades.

Esta norma permitía nomear como membros destes órganos de goberno persoas que non concorreron ás eleccións locais nas listas electorais. Por este motivo estarían afectados os municipios de Ourense e de Vigo.

O auto aclaratorio do Pleno do TC, que ten data de onte, responde ás dúbidas que aos Servizos Xurídicos do Estado lles supuxo un parágrafo determinado da sentenza sobre este asunto dada a coñecer o pasado 29 de abril, no que se sinalaba que a nulidade da disposición non afectaría a 'situacións consolidadas'.

Segundo a Avogacía do Estado, desta expresión podería deducirse o dereito dos concelleiros electos a seguir exercendo o seu cargo público ata ser removidos deste.

O tribunal de garantías responde que a aclaración solicitada 'excede claramente do obxecto deste trámite procesual', pois pretende a modificación do alcance do fallo suspendendo os efectos da sentenza -isto é, a expulsión dos concelleiros non electos das xuntas de Goberno dos concellos de grandes capitais- ata que se produza a revogación de nomeamento ou cesamento de.

Moi ao contrario, o Constitucional insiste en que non cabe unha nulidade 'diferida no tempo' pois os acordos a adoptar por estes integrantes das Corporacións tras a publicación da súa sentenza non son situacións xurídicas preexistentes, senón novas situacións 'sobre as que a declaración de inconstitucionalidade e nulidade desprega todos os seus efectos'.

Estes efectos atinxen 'tanto no relativo á composición das xuntas de gobernos locais que han de estar formadas, unicamente, por concelleiros electos, coma no relativo á validez dos seus acordos'.

Concretamente, o tribunal do garantías declara inconstitucional e nulo o parágrafo segundo do artigo 126.2 da Lei 7/1985 Reguladora das Bases de Réxime Local na redacción dada pola reforma de 2003.

Por iso, a partir da publicación desta sentenza no BOE, os membros non electos da Xunta de Goberno terán que ser substituídos por concelleiros xa que, doutro modo, as decisións que puidesen adoptar a partir de agora serían nulas e inconstitucionais.

Non obstante, o tribunal de garantías salva expresamente a validez de todos os acordos e resolucións adoptados ata a data polas Xuntas de Goberno nas que existían membros non electos.

A sentenza considera que o feito de que os alcaldes e concelleiros sexan elixidos directamente polos cidadáns é un plus de lexitimidade democrática fronte á profesionalización que, en todo caso, debe ser respectada polo lexislador básico ao configurar ese modelo común de autonomía municipal'.


CONCELLOS AFECTADOS

A decisión do Tribunal Constitucional afecta o Concello de Madrid que conta con dous delegados, o de Medio e Mobilidade, Juan Antonio Gómez-Angulo e o das Artes, Deportes e Turismo, Fernando Villalonga; así como a outros cargos municipais nos concellos de Sevilla, Málaga, San Sebastián, Córdoba e Gijón, entre outros.

Con excepción do relativo aos membros da Xunta de Goberno non elixidos en urnas, o resto de preceptos impugnados pasa o control de constitucionalidade.

Soamente nun deles, que regula os órganos directivos dos municipais (artigo 130.1 B de Lei) a precisa que o precepto é válido sempre que non se obrigue a unha enumeración pechada destes órganos, pois iso 'eliminaría a competencia de desenvolvemento lexislativo das Comunidades Autónomas' sen que exista xustificación para iso.

O Tribunal Constitucional deliberou este asunto no Pleno de hai dúas semanas e acordou un fallo que contou co voto particular discrepante do maxistrado Andrés Ollero ao que se adheriu Francisco Pérez dos Cobos.


'PLUS DE LEXITIMIDADE DEMOCRÁTICA'

Sobre o precepto declarado inconstitucional, a sentenza do Pleno do TC recorda que na nosa constitución aparece profundamente enraizado o principio democrático que se plasma, de forma expresa, no artigo 140 da Constitución coa elección de concelleiros e alcalde.

Para o tribunal de garantías, o mencionado articulo da Constitución 'outorga unha especial lexitimación democrática ao goberno municipal', tanto na súa función de dirección política coma de administración que contrata, sen dúbida, co deseño que a propia Constitución establece para o Goberno do Estado.

No seu voto particular os maxistrados Andrés Ollero e Francisco Pérez dos Cobos que consideran que a resolución podería vulnerar a autonomía municipal e destacan que se esta lei se aplicase en máis amplos niveis, tanto os ministros do Goberno da nación como os conselleiros das Comunidades Autónomas 'haberían de ser parlamentarios elixidos' de modo directo polos propios cidadáns'.

Te puede interesar