Os monumentos naturais son aqueles espazos que destacan por ser formacións con una diferenciadora singularidade ou beleza. Galicia conta con oito monumentos naturais e o Souto de Rozavales, no concello de Manzaneda, está entre eles, destacando o seu castiñeiro de Pombariños.
A Xunta prevé que ao remate do 2023 cada un destes monumentos teña o seu propio plan de xestión o cal lle permita facer un seguimento axeitado de cada un dos espazos naturais a protexer, tomando as correctas medidas de planificación, asegurando o seu mantemento e conservación, segundo explican desde a Consellería. Engaden que se limitará, con carácter xeral, a explotación dos recursos, agás cando sexa plenamente coherente coa súa conservación.
O Consello autorizou á Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Vivenda o comenzo do Plan da Costa de Dexo, sendo este “o cuarto monumento natural en dotarse deste instrumento”. A Praia das Catedrais, o Souto da Retorta e a Fraga de Catasós xa contan cun plan de xestión, e agora autorízase a tramitación do da Costa de Dexo, coa previsión de que a finais de abril se inicie o procedemento para redactar o Plan de Pena Corneira e que no segundo semestre deste ano comece a tramitación dos da Carballa da Rocha, o Souto de Rozabales e o Pregamento xeolóxico de Campodola-Leixazós.
Deste xeito, as árbores senlleiras do souto de Rozavales, recollidas na axenda de monumentos naturais de Galicia, contarán cunha ferramenta de xestión propia e un plan de protección específico destinado a asegurar a súa conservación.