María Isabel Garrido, o valor da muller no rural

Nome: María Isabel Garrido Blanco Lugar e data de nacemento: O Reino, Concello de Piñor, 1941 Cargo: Presidenta de Femuro, Federación de Mulleres Rurais de Ourense, dende o 2014 Femuro é a Federación de Mulleres Rurais de Ourense, cóntenos, cal é o voso traballo? En termos xerais, os nosos fins son contribuir e promover a igualdade de oportunidades e desenvolvemento das mulleres en tódolos ámbitos. Buscamos potenciar a educación e as cualidades das mulleres por diferentes vías, así como fomentar a sua participación en esferas sociais e políticas. E, sobre todo, facemos un especial fincapé na loita contra a violencia de xénero, moitas veces difícil de detectar no rural. Tamén apostamos pola formación e a orientación laboral con cursos, axudamos na búsqueda de empego e levamos a cabo programas de atención a maiores en situación de vulnerabilidade. Como comezou a andadura de Femuro? As impulsoras fomos unha compañeira que traballaba na zona de Verín e máis eu, que estaba na zona do Ribeiro. Decidimos dar un paso máis e crear unha federación a nivel provincial que acollese non só as asociación do noso ámbito, Verín e O Ribeiro, senón tamén que se espallase más alá. "O noso principal reto é loitar contra o envellecemento no rural. Loitar por incentivos que fixen poboación" Actualmente, cantas asociacións forman parte de Femuro? Sempre hai altas e baixas, pero agora mesmo englobamos 66 asociacións da provincia das zonas de: Ribeiro, Carballiño, Baixa e Alta Limia, Verín, Ourense, Valdeorras e Couso Frieiras. Cal diría que é o perfil das mulleres que forman parte de Femuro? A maioría son mulleres do rural que traballa no campo. En algún casos tamén compaxina esas labores con outros ingresos. Cales son as principais deficencias que atoparon nos seus inicios? Eran outros tempos nos que o papel da muller era secundario, sobre todo cando comezamos coas asociacións de mulleres antes de crear Femuro. Todo dependía do seu home e non podían ser titulares das explotacións, nin ter os aforros ao seu nome no banco. Esto era algo non só da muller no rural, senón que de tódalas mulleres. E foise avanzando… Se botamos a vista atrás, progresouse moito, aínda que non é suficiente e precisase seguir camiñando para romper ese teito de cristal e conseguir unha sociedade máis igualitaria. Que cambios destacaría nos últimos anos? Por medio das asociacións as mulleres poden coñecer xente nova e así falar e ter outras perspectivas. Ademais, a unión fai a forza, e fomos conseguindo cousas que nos favorecesen a todas. Tamén hai detalles destacados como que agora a muller pode viaxar sen ter que pedir permiso, ou que pode ser cotitular dunha explotación co seu home, algo impensable fai 50 anos. Con todo, temas como a violencia de xénero segue a ser un tema delicado no rural. Moitas veces por vergoña. Outras moitas pola situación económica, pola dependencia do home para ter un sustento, fai que non denuncien. Cada familia ten a súa situación, unha situación que é como un iceberg, só se vislumbra a punta de todo o que se esconde debaixo. Pero cada vez máis, gracias á labor de diferentes entidades, dos medios de comunicación e incluso das redes sociais, a muller decídese a dar o paso e dase unha oportunidade dun futuro mellor. Cales eran as actividades habituais antes deste parón obrigado pola pandemia? Ademais das reunións periódicas, temos actividades marcadas no calendario como o Día da Muller Rural que cada ano facía unha asociación e onde nos xuntábamos ao redor de 400 mulleres. Un foro igualdade; as xornadas de desenvolvemento rural para destacar iniciativas feitas por mulleres; un Club de Lectura Violeta, nas áreas de Verín e O Ribeiro co que se pretende, dende a perspectiva de xénero, promover a lectura de libros escritos por mulleres; viaxes culturais e intercambios con outras comunidades; mercadiños solidarios; campañas puntuais en datas sinaladas… Agora, a nosa idea e facer o Foro da Igualdade e algunha mesa redonda online, e tamén a formación. Pero é complicado, aínda que tamén temos impartindo cursos de internet e manexo de novas tecnoloxías, non todas as mulleres se desenvolven igual. A ver se hai sorte e para novembro temos inmunidade de rebaño e de cara novembro podemos xuntarnos. Fai un ano da devandita pandemia que tamén trouxo consigo máis desigualdades para a muller. Como afectou a aquelas que viven no rural? Aínda que teñen unha maior certa liberdade, influiu en que se xa eran poucos veciños, ou podían falar con pouca xente, o medo fixo que se encerrasen máis. Se aislasen máis e perden de sociabilizar. Seguindo coas consecuencias da pandemia, no que atinxe a vosa faceta solidaria, incrementaron moito as necesidades neste último ano? Si, si se nota. Hai moita xente en moi mala situación económica. Non tanto no campo, como en vilas medianas. O noso principal problema é que nos temos unhos medios limitados e non podemos chegar a toda a xente como nos gustaría. Facemos todo o que podemos e oxalá contaramos con máis medios para tender a nosa axuda a todo aquel que nolo pide. Pero se se pode decir que algo bo trouxo a pandemia, é que hai certo interese polo volta ao rural. Nese senso teño certa esperanza de que a sociedade vexa que se pode vivir moi dignamente no rural. Sei que é moitas veces é difícil empezar de cero no rural, pero é posible facelo e que saía adiante. Con todo, son precisas iniciativas e políticas que axuden a fixar poboación no rural con mellores nas vías de comunicación, infraestructuras, servicios básicos de calidade, conexión a internet… se non se fai, de forma conxunta e camiñando nun mesmo sentido, a despoboación é inevitable. Recollendo a Medalla Emilia Pardo Bazán. E todo o voso traballo mereceu o galardón da Medalla Emilia Pardo Bazán que recollestes recentemente. Que significa para vós? É unha medalla para todas e cada unha das asociacións e das mulleres que forman parte de Femuro. Elas, as súas nais e avós, levan loitando toda a vida no campo. E merecen que se lles recoñeza o seu traballo diario no campo, nas explotacións, e tamén na casa. Aínda que a súa humildade faga moitas veces pensen que “non é para tanto”. Son os piares esenciais sobre os que se sentan moitas das familias dos rurais. Como diría que contribue a muller rural no desenrolo dun país. Penso que o futuro do rural está nas mans da muller. Se a muller desaparece, non hai nada que facer. Se a muller se vai, vaise a familia. E se non se trata de frear este éxodo as cidades, o rural morre. Cal diría que é o principal reto para o futuro do rural? Loitar por fixar nova poboación que free o envellecemento do rural. A xente vaise, e chega un momento, que unha persoa soa non pode quedar nun pobo, e acaba marchando tamén. Hai que incentivar que se queden, invertir, para que a xente poida vivir no campo igual que nunha cidade. EN CONFIANZA María Isabel Garrido Blanco // Óscar Pinal Nome Femuro, Federación de Mulleres Rurais de Ourense. Data de creación 31/03/1998 Asociacións que abrangue Actualmente 66 Número de mulleres ás que presta servizo Aproximadamente 5.000 mulleres das Asociacións de MM.RR federadas, ademais das mulleres usuarias de Programas Sociais (Tecendo oportunidades, Cursos formación, Programa Emerxencia, Mulleres que contan) en torno a 100 mulleres. Durante o 8 M. Servizos que presta Femuro conta con dúas áreas de actuación: - O traballo coas Asociacións de MM.RR federadas con nós (Asesoramento e información, trámites administrativos, tramitación de subvencións, Foro de Igualdade, Xornadas de desenvolvemento Rural, Campañas polo 8M e 25N, Obradoiros de autoestima, relaxación, risoterapia, TIC´s...) - Programas e Proxectos sociais ( Mulleres en situación de vulnerabilidade, Emerxencia Social, Orientación laboral, Sensibilización e Prevención da Violencia de xénero, Formación ...) Asociacións que abrangue Número de mulleres ás que presta servizo