Alá se nos vai outro mes e aínda haberá quen non o celebre; que non celebre o feito de telo vivido, malia calquera impropiedade que nos puidera ter ofrecido. Os tempos ás veces son aciagos, ninguén o pon en dúbida; porén a penas temos rexistrados memoria os días de sol e calma, máis ben os días atroces, os ventos revoltos, as chuvias intensas e os luminosos lóstregos son merecedores da nosa atención.
Mañá comeza xuño. Hai anos, moitos anos, así como setenta, chegados estes días viñan unhas tronadas tan sonoras, tan fortes e tan acompañadas de chuvia que a rúa do Progreso deviña nun rio turbulento, de pouco fondo, si, pero turbulento, que arrastraba todo cara a Ponte Vella, por onde os salesianos. Entón Ourense era outro. Quen se acorda do Barbaña, saído de madre, desbordado, levándose con el trece vidas como se levou en días así como estes, días que algúns aínda recordamos?
Se me permiten que recorde os meus propios días, os pasados no mar, direilles que deles non recordo os días de calma. Se acaso recordo as noites serenas, contemplando a bóveda celeste tachonada de estrelas, ou as lúas de xaneiro que permitían ler á luz delas, sempre ó bordear Cuba. Tamén recordo ler baixo a lúa de maio, xa en terra, chantado ó pé dunha estatua de Pushkin, case que como se fora de día, alá en San Petersburgo. Todas elas todas esas noites foron calmas e fermosas. Mais non así os días de sol.
Recordo non só os días de mar arborada e teño gravados os nomes dos ciclóns que nos bateron duramente xunto coas desfeitas que causaron. Eses días non se esquecen, que se van esquecer se son os máis intensamente vividos. Os días calmos agradécense e desfrútanse, pero a penas suscitan recordos. Claro que tamén hai noites nas que navegas cego, atento á pantalla de radar coa mesma paixón coa que os serenos, batían o chan co chuzo que levaban por “si hubiere menester”. Deus, que tempos!
O caso é que alá se nos vai maio. Mañá xa será xuño. Pero a min non mo parecerá. Antano escoitabas os cantos dos augadores: Auga de limón fresca e doce! Anunciaban a voz en grito a mercancía que transportaban nunha lata coma as das leiteiras pero recuberta de cortiza de sobreiras que lles axudaba a que, aquela brebaxe, se mantivese por baixo da temperatura exterior.
Berraban a existencia da súa auga de limón, fresca e doce; e polo módico prezo dun can ou coma moito dun real, vertíancha nun dos seis vasos de cristal que transportaban somerxidos na auga contida nunha daquelas latas de sardiñas debidamente tratada por un follalateiro. Esa era toda a hixiene dispensada naqueles días de sol. Pero era auga deleitosa e grata, refrescante. Agora xa non hai augadores daqueles. Por non haber xa non hai nin os xeados de La Ibense, artesanais e saborosos. Madía leva! Moito leva virado o mundo! Eu son dos que se apunta ós xeados artesanais, servidos nun cucurucho de barquillo e, se me deixan elixir, apúntome a aquel Barbaña de antes, por moito que agora baixe canalizado e escasamente cantareiro, cuberto que vai de cemento gris, moi gris, demasiado gris según eu o entendo.
