Eiquí pasa algo raro. Non todas, pero si algunhas árbores están soltando as follas como si xa chegara o outono. Acongoxona un pouco. O feito de contemplar o chan estrado de follas murchas, acastañadas e se diría delas que absolutamente frías non é normal. Nestes días iniciais de agosto, cando menos, é chocante. Algo pasa. Durante anos e anos, por moito que foron atendidas as tomateiras, non din apañado máis que, exactamente, dous tomates. Agora levo ducias e ducias deles a partires do ano pasado. Estou confundido.
Os pementos de Padrón polo contrario, pois se levo apañado un par de centos deles levo apañado moitos, nacen hoxe ruíns…ou non nacen; as plantas non medran e o mesmo sucede coas berenxenas e mailos calabacíns. Xudias as que queiran. As noces medran podres e a figueira di que nones, de xeito que non lle aproveitarei nin o primeiro figo. Tampouco probarei nin sequera un acio de uvas. Fóronse todas revestidas de loito. Non entendo nada.
Claro está que non son un profesional do ramo e que nos trinta e pico anos que levo atendendo un hortiño, pequeno como me corresponde, non logrei aprender nada del, nin sequera o máis necesario e imprescindible, por moito que el se afana e ata me fale co idioma universal das plantas: ese insondable silencio. Por iso agora axexo, con pasmo innegable, coma mirran as colleitas sen que eu poida facer nada. Ata aí chego. Chego ata ser consciente de que hai anos bos e anos de fartura e tamén os hai ruíns. Acéptoo. Que remedio me queda! A vida, mesmo a das plantas, ten estas cousas.
O único, non o único, pero si o máis inquietante, é o chan estrado de follas murchas e apagadas. Son as mesmas que, chegado o outono e con el esa luz diáfana que adoita o nordés traer con el, xacen alleas a esa diáfana claridade que case podes acariñar, senón coas mans, si cos ollos e cos ocultos apetitos que todo corazón encerra. O meu tamén. Que pasará cando, por fin, arribe o outono e non deite enriba de nós a luz á que nos ten afeitos? Seguiremos sendo os mesmos? Algo pasa. Nas rías xa apareceu algunha quenlla que outra e seica xa se viron tamén algunhas carabelas portuguesas… as tan letais. As sardiñas non traen este ano nos seus lombos o saín que arrecenda na contorna enteira, mentres se someten ó lume feito que guizos de carballo e sarmentos de viñas espertando apetitos e esperanzas pois tamén para iso serven as sardiñas. Ou seica non? Dicese así, pois son magras e secas como nunca as vira.
Todo se trastoca e confunde. Os loureiros de antano anunciaban a chegada do viño novo e convidaban ós veciños a dar conta do viño vello, canto antes millor. Así o anunciaba o ramallo de loureiro disposto a tal fin no soarego da porta. Agora os loureiros derivaron en furanchos e estes, non hai nada, transformáronse xa en restaurantes. O mundo, o mesmo mundo que Risco sentenciou que era todo un mundo por moi pequeno que se considerase, non que se nos ofreza, está cambiado. Pagará a pena coñecer o novo? Sen dúbida que a uns si; pero a outros?
