Eran, minuto arriba minuto abaixo, as dez da noite. Subía eu cara a miña casa dos Quintairos pola empinada costa dos Barreiros, xusto ó dobrar a pista dos Mociños onde hoxe as pedras derrubadas do casal que alí se erguía solitario nada teñen que ver coa casa grande da miña infancia onde moraba unha muller que a min sempre me pareceu fermosa, incluso cando casou de vella.
Conducindo de vagar -porque as dimensións das pistas da zona non permiten grandes licencias-, xusto ó encarar a encosta zopei de fronte co parsimonioso andar dun ser que nunca vira tan de preto. Era peludo, coma unha ovella sen rapar, e nin máis grande nin máis pequeno ca un pequecho can de palleiro, pero cuns anchos de diante a atrás que dobraban ben a gusto a calquera “palleiro”.
De bico afiado e cabeza branca e preta, patas curtas que lle facían chegar case ó chan a cola e a pelamia espesa que lle penduraba do bandullo, non pense vostede que a miña presencia motorizada lle afectou moito ós movementos cadenciosos que levaba, non sei se porque xa está afeito á circulación ou porque a súa constitución non lle permite grandes dilixencias.
O certo é que me deu tempo de parar o coche e velo marchar con calma entre unha asilvestrada carballeira das moitas que hai pola revolta. Crin estar seguro da especie que acababa de avistar, pero ó chegar á casa non me resistín a confirmar que si era un teixugo ou porco teixo, que das dúas formas é coñecido na fala de noso.
Crin estar seguro, pero non o estaba. Como tampouco o estaba días antes, cando de paseo co Pachín, o meu fiel escudeiro dos andares de a cotío, encontrei ó pé da estrada outro animaliño, neste caso morto e máis pequeno, pero tamén da especie dos mustélidos, co que me aconteceu coma co porco teixo, é dicir, que tamén precisei botar man do "google" para me asegurar de que o que acababa de ver -e fotografar- era unha cría de doniña e non unha garduña, como erradamente interpretara sobre o terreo.
Dende que vivo en Amoroce, a semana foi especialmente prolixa en avistamentos singulares. Non en van no medio dos mustélidos, a carón da aldea de Goterre tamén me saíu ó paso o movemento eléctrico dun esquío facendo funambulismo circense de póla en póla entre dous pequenos castiñeiros. Igual que nantronte de madrugada, con ben máis perigo por certo, non levei por diante porque deus non quixo o meirande corzo que crucei nunha década.
Unha semana na que as dúbidas me fixeron cavilar nos nomes e nas cousas. É dicir, en cómo ó esmorecer a vida nunha aldea, non só esmorecen as cousas e os seres que as habitan, senón tamén a inmensa riqueza do idioma que labraron a pico e pala ducias e ducias de xeracións de xentes.
