Poeta, narrador e tradutor, o escritor lucense consolidouse como unha das voces máis importantes da literatura galega do século XX
"Unha das grandes voces das letras galegas contemporáneas". Así lembra a Real Academia Galega a Darío Xohán Cabana, poeta, narrador e tradutor chairego que acaba de falecer aos 69 anos debido a unha enfermidade.
As raíces do autor como fillo de agricultores republicanos, o seu pensamento político e a Terra Chá, o seu lugar no mundo, estiveron presentes ao longo da súa traxectoria vital e literaria.
Nacido en Roás (Cospeito) en 1952, a súa vida estendeuse máis de medio século e a súa carreira destacou por cultivar case todos os xéneros ao longo de máis de corenta títulos, entre eles o gran éxito `Galván en Saor`, poemarios como `Patria do mar`, `Canta de preto a morte` ou traducións de clásicos da literatura italiana como `Dante e Petrarca`.
Darío Xohán Cabana militou na esquerda nacionalista na clandestinidade desde moi nova e estivo vinculado a organizacións como a Unión do Povo Galego, onde ingresou en 1968, ou a FPG.
A súa traxectoria literaria arrincou co poemario, `Home e Terra`, publicado en 1970 na colección Val de Lemos de Ediciós Xistral, dirixida por un dos seus grandes referentes: o poeta Manuel María. Ese mesmo ano autoeditou `Verbas a un irma` e tres máis tarde publicou `Romanceiro da Terra Chá`.
Entre 1971 e 1975 traballou en Edicións Castrelos de Vigo con Xosé María Álvarez Blázquez e nese tempo cultivou unha importante amizade con Xosé Luís Méndez Ferrín. O propio Xohán Cabana consideraba a ambos os intelectuais, xunto con Manuel María, como os seus grandes mestres tanto en literatura como en vida.
Precisamente, a edición de libros sería a última ocupación laboral do académico como coordinador de publicacións do Concello de Lugo ata a súa xubilación.
Xohán Cabana logrou o Premio Celso Emilio Ferreiro do Concello de Santiago en 1983 co seu poemario `Patria do Mar` e foi recoñecido de novo con este galardón tres anos máis tarde con `Amor e tempo liso`.
Tamén foi recoñecido cos premios `Cidade de Ourense`, `Cidade de Lugo` ou `Martín Codax`, grazas a títulos como `A fraga amurallada`, `VIII fragmentos`, `Vidas senlleiras` ou `Canta de preto a morte` (1994). A súa última obra poética foi `Cabalgada na brétema`, en 2006.
NARRATIVA E TRADUCIÓN
Entre outros xéneros como o ensaio, o autor tamén se dedicou á narrativa desde finais dos 80, con grandes obras entre as que destaca especialmente `Galván en Saor` (1989), unha homenaxe á literatura artúrica na que conclúen o mundo real contemporáneo e o pasado mitológico galego e que lle levo a gañar o Premio Xerais.
A Real Academia Galega tamén lembra outras publicacións como `Fortunato de Trasmundi` e `O cervo na torre`, novela coa que volveu recibir o Premio Xerais en 1994; `Morte de rei` (1996) ou `Mitos e memorias` (2003).
A partir dos anos 90 empezou a publicar obras dirixidas ao público infantil e xuvenil, como `O avión de Cangas`, finalista do Premio Merlín en 1991, e `O castrón de ouro`, Premio Barco de Vapor en 1993.
Outra das súas facetas máis destacadas foi o seu papel como tradutor dos clásicos da literatura italiana, traballo polo que foi recoñecido coa Medalla de Ouro de Florencia en 1991. Así, encargouse da versión galega do `Cancioneiro de Petrarca` ou `A divina comedia de Dante`, da que sacou unha revisión.
Darío Xohán Cabana entrou na Real Academia Galega no ano 2006, onde ocupou a cadeira vacante após o falecemento de Manuel María, o seu gran referente poético.
As raíces do autor como fillo de agricultores republicanos, o seu pensamento político e a Terra Chá, o seu lugar no mundo, estiveron presentes ao longo da súa traxectoria vital e literaria.
Nacido en Roás (Cospeito) en 1952, a súa vida estendeuse máis de medio século e a súa carreira destacou por cultivar case todos os xéneros ao longo de máis de corenta títulos, entre eles o gran éxito `Galván en Saor`, poemarios como `Patria do mar`, `Canta de preto a morte` ou traducións de clásicos da literatura italiana como `Dante e Petrarca`.
Darío Xohán Cabana militou na esquerda nacionalista na clandestinidade desde moi nova e estivo vinculado a organizacións como a Unión do Povo Galego, onde ingresou en 1968, ou a FPG.
A súa traxectoria literaria arrincou co poemario, `Home e Terra`, publicado en 1970 na colección Val de Lemos de Ediciós Xistral, dirixida por un dos seus grandes referentes: o poeta Manuel María. Ese mesmo ano autoeditou `Verbas a un irma` e tres máis tarde publicou `Romanceiro da Terra Chá`.
Entre 1971 e 1975 traballou en Edicións Castrelos de Vigo con Xosé María Álvarez Blázquez e nese tempo cultivou unha importante amizade con Xosé Luís Méndez Ferrín. O propio Xohán Cabana consideraba a ambos os intelectuais, xunto con Manuel María, como os seus grandes mestres tanto en literatura como en vida.
Precisamente, a edición de libros sería a última ocupación laboral do académico como coordinador de publicacións do Concello de Lugo ata a súa xubilación.
Xohán Cabana logrou o Premio Celso Emilio Ferreiro do Concello de Santiago en 1983 co seu poemario `Patria do Mar` e foi recoñecido de novo con este galardón tres anos máis tarde con `Amor e tempo liso`.
Tamén foi recoñecido cos premios `Cidade de Ourense`, `Cidade de Lugo` ou `Martín Codax`, grazas a títulos como `A fraga amurallada`, `VIII fragmentos`, `Vidas senlleiras` ou `Canta de preto a morte` (1994). A súa última obra poética foi `Cabalgada na brétema`, en 2006.
NARRATIVA E TRADUCIÓN
Entre outros xéneros como o ensaio, o autor tamén se dedicou á narrativa desde finais dos 80, con grandes obras entre as que destaca especialmente `Galván en Saor` (1989), unha homenaxe á literatura artúrica na que conclúen o mundo real contemporáneo e o pasado mitológico galego e que lle levo a gañar o Premio Xerais.
A Real Academia Galega tamén lembra outras publicacións como `Fortunato de Trasmundi` e `O cervo na torre`, novela coa que volveu recibir o Premio Xerais en 1994; `Morte de rei` (1996) ou `Mitos e memorias` (2003).
A partir dos anos 90 empezou a publicar obras dirixidas ao público infantil e xuvenil, como `O avión de Cangas`, finalista do Premio Merlín en 1991, e `O castrón de ouro`, Premio Barco de Vapor en 1993.
Outra das súas facetas máis destacadas foi o seu papel como tradutor dos clásicos da literatura italiana, traballo polo que foi recoñecido coa Medalla de Ouro de Florencia en 1991. Así, encargouse da versión galega do `Cancioneiro de Petrarca` ou `A divina comedia de Dante`, da que sacou unha revisión.
Darío Xohán Cabana entrou na Real Academia Galega no ano 2006, onde ocupou a cadeira vacante após o falecemento de Manuel María, o seu gran referente poético.
